Skip to main content
Change page

Γέφυρες

Page last update: 23 Νοεμβρίου 2024

e(opens in a new tab)
s(opens in a new tab)
c(opens in a new tab)
+6

Με την εξάπλωση των κρυπτοαλυσίδων επιπέδου 1 και των λύσεων κλιμάκωσης επιπέδου 2, καθώς και με τον συνεχώς αυξανόμενο αριθμό αποκεντρωμένων εφαρμογών που διασταυρώνονται μεταξύ αλυσίδων, η ανάγκη για επικοινωνία και μετακίνηση περιουσιακών στοιχείων μεταξύ αλυσίδων έχει γίνει ένα ουσιαστικό μέρος της υποδομής δικτύου. Οι διαφορετικοί τύποι γεφυρών βοηθούν στην υλοποίηση του έργου.

Ανάγκη για γέφυρες

Οι γέφυρες υπάρχουν για τη διασύνδεση των δικτύων blockchain. Επιτρέπουν τη συνδεσιμότητα και τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των blockchain.

Οι κρυπτοαλυσίδες ζουν σε μεμονωμένα περιβάλλοντα, που σημαίνει ότι δεν υπάρχει τρόπος για τις κρυπτοαλυσίδες να κάνουν συναλλαγές και να επικοινωνούν φυσικά με άλλες κρυπτοαλυσίδες. Ως αποτέλεσμα, ενώ θα μπορούσε να υπάρξει σημαντική δραστηριότητα και καινοτομία μέσα σε ένα οικοσύστημα, περιορίζεται από την έλλειψη συνδεσιμότητας και διαλειτουργικότητας με άλλα οικοσυστήματα.

Οι γέφυρες προσφέρουν έναν τρόπο για απομονωμένα περιβάλλοντα κρυπτοαλυσίδας να συνδέονται μεταξύ τους. Δημιουργούν μια διαδρομή μεταφοράς μεταξύ κρυπτοαλυσίδων όπου τα κρυπτονομίσματα, τα μηνύματα, τα αυθαίρετα δεδομένα, ακόμη και οι κλήσεις έξυπνων συμβολαίων μπορούν να μεταφερθούν από μια αλυσίδα στην άλλη.

Τα οφέλη των γεφυρών

Με απλά λόγια, οι γέφυρες ξεκλειδώνουν πολλές χρήσεις επιτρέποντας στα δίκτυα κρυπτοαλυσίδας να ανταλλάσσουν δεδομένα και να μετακινούν στοιχεία μεταξύ τους.

Οι κρυπτοαλυσίδες έχουν μοναδικά πλεονεκτήματα, αδυναμίες και προσεγγίσεις για την κατασκευή εφαρμογών (όπως ταχύτητα, απόδοση, κόστος κ. λπ.). Οι γέφυρες βοηθούν την ανάπτυξη του συνολικού οικοσυστήματος των κρύπτο, επιτρέποντας στις κρυπτοαλυσίδες να αξιοποιούν τις καινοτομίες μεταξύ τους.

Για προγραμματιστές, οι γέφυρες ενεργοποιούν τα εξής:

  • Τη μεταφορά οποιονδήποτε δεδομένων, πληροφοριών και περιουσιακών στοιχείων μεταξύ αλυσίδων.
  • Ενεργοποίηση νέων λειτουργιών και περιπτώσεις χρήσης για τα πρωτόκολλα καθώς οι γέφυρες επεκτείνουν το χώρο σχεδιασμού για το τι μπορούν να προσφέρουν τα πρωτόκολλα. Για παράδειγμα, ένα πρωτόκολλο αποδόσεων φάρμας, που αναπτύχθηκε αρχικά στο Ethereum Mainnet μπορεί να προσφέρει δεξαμενές ρευστότητας σε όλες τις συμβατές με EVM αλυσίδες.
  • Την ευκαιρία να αξιοποιήσουν τα πλεονεκτήματα διαφορετικών αλυσίδων μπλοκ. Για παράδειγμα, οι προγραμματιστές μπορούν να επωφεληθούν από τις χαμηλότερες αμοιβές που προσφέρονται από τις διαφορετικές λύσεις επιπέδου 2, αναπτύσσοντας τις εφαρμογές τους σε πακέτα ενημέρωσης συναλλαγών και πλευρικών αλυσίδων καθώς οι χρήστες μπορούν να δημιουργήσουν γέφυρες μεταξύ τους.
  • Συνεργασία μεταξύ προγραμματιστών από διάφορα οικοσυστήματα κρυπτοαλυσίδας για την κατασκευή νέων προϊόντων.
  • Προσέλκυση χρηστών και κοινοτήτων από διάφορα οικοσυστήματα στις εφαρμογές τους.

Πώς λειτουργούν οι γέφυρες;

Αν και υπάρχουν πολλοί τύποι σχεδιασμού γεφυρών(opens in a new tab), τρεις τρόποι ξεχωρίζουν για τη διευκόλυνση μεταφοράς περιουσιακών στοιχείων μεταξύ αλυσίδων:

  • Κλείδωμα και δημιουργία – Κλείδωμα κρυπτονομισμάτων στην αλυσίδα προέλευσης και δημιουργία περιουσιακών στοιχεία στην αλυσίδα προορισμού.
  • Κάψιμο και δημιουργία – Κάψιμο κρυπτονομισμάτων στην αλυσίδα προέλευσης και δημιουργία περιουσιακών στοιχεία στην αλυσίδα προορισμού.
  • Ατομικές ανταλλαγές – Ανταλλάξτε κρυπτονομίσματα στην αλυσίδα προέλευσης για κρύπτο στην αλυσίδα προορισμού με άλλο μέρος.

Τύποι γεφυρών

Συνήθως οι γέφυρες ταξινομούνται σε μια από τις παρακάτω κατηγορίες:

  • Εγγενείς γέφυρες – Συνήθως δημιουργούνται για την εκκίνηση της ρευστότητας σε ένα συγκεκριμένο blockchain, διευκολύνοντας τους χρήστες να μετακινούν κεφάλαια στο οικοσύστημα. Για παράδειγμα, η γέφυρα Arbitrum(opens in a new tab) έχει δημιουργηθεί για να διευκολύνει τους χρήστες να μεταφέρουν κρύπτο από το Ethereum Mainnet στο Arbitrum. Άλλες τέτοιες γέφυρες περιλαμβάνουν τη γέφυρα Polygon PoS, Optimism Gateway(opens in a new tab) κ.λπ.
  • Γέφυρες επικύρωσης ή oracle – Αυτές οι γέφυρες βασίζονται σε ένα εξωτερικό σύνολο επικυρωτών ή oracle για επικύρωση των διασταυρούμενων αλυσίδων. Παραδείγματα: Multichain και Across.
  • Γενικές γέφυρες διέλευσης μηνυμάτων – Αυτές οι γέφυρες μπορούν να μεταφέρουν στοιχεία, μαζί με μηνύματα και αυθαίρετα δεδομένα σε αλυσίδες. Παραδείγματα: Axelar, LayerZero και Nomad.
  • Δίκτυα ρευστότητας – Αυτές οι γέφυρες επικεντρώνονται κυρίως στη μεταφορά περιουσιακών στοιχείων από τη μια αλυσίδα στην άλλη μέσω ατομικών ανταλλαγών. Γενικά, δεν υποστηρίζουν διασταυρούμενη αλυσίδα μηνυμάτων. Παράδειγμα: Connext και Hop.

Συμβιβασμοί προς εξέταση

Με τις γέφυρες, δεν υπάρχουν τέλειες λύσεις. Αντιθέτως, υπάρχουν μόνο θυσίες που γίνονται για την εκπλήρωση ενός σκοπού. Οι προγραμματιστές και οι χρήστες μπορούν να αξιολογήσουν τις γέφυρες με βάση τους ακόλουθους παράγοντες:

  • Ασφάλεια – Ποιος επαληθεύει το σύστημα; Οι γέφυρες που ασφαλίζονται από εξωτερικούς επικυρωτές είναι συνήθως λιγότερο ασφαλείς από τις γέφυρες που ασφαλίζονται τοπικά ή εγγενώς από τους επικυρωτές της κρυπτοαλυσίδας.
  • Ευκολία – Πόσος χρόνος χρειάζεται για να ολοκληρωθεί μια συναλλαγή και πόσες συναλλαγές χρειάστηκε να υπογράψει ένας χρήστης; Για έναν προγραμματιστή, πόσο χρόνο χρειάζεται για να ενσωματώσει μια γέφυρα και πόσο περίπλοκη είναι η διαδικασία;
  • Συνδεσιμότητα – Ποιες είναι οι διαφορετικές αλυσίδες προορισμού που μπορεί να συνδέσει μια γέφυρα (π.χ. συνάθροιση, πλευρικές αλυσίδες, άλλες κρυπτοαλυσίδες επιπέδου 1, κ.λπ.) και πόσο δύσκολο είναι να ενσωματώσετε μια νέα κρυπτοαλυσίδα;
  • Δυνατότητα διαβίβασης πιο περίπλοκων δεδομένων – Μπορεί μια γέφυρα να επιτρέψει τη μεταφορά μηνυμάτων και πιο περίπλοκων αυθαίρετων δεδομένων μεταξύ αλυσίδων ή υποστηρίζει μόνο μεταφορές στοιχείων μεταξύ των αλυσίδων;
  • Κόστος - αποτελεσματικότητας – Πόσο κοστίζει η μεταφορά περιουσιακών στοιχείων μεταξύ αλυσίδων μέσω μιας γέφυρας; Συνήθως, οι γέφυρες χρεώνουν ένα σταθερό ή μεταβλητό τέλος ανάλογα με το κόστος του gas και τη ρευστότητα συγκεκριμένων διαδρομών. Είναι επίσης σημαντικό να αξιολογηθεί η σχέση κόστους - αποτελεσματικότητας μιας γέφυρας με βάση το κεφάλαιο που απαιτείται για τη διασφάλιση της ασφάλειάς της.

Σε υψηλό επίπεδο, οι γέφυρες μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως αξιόπιστες και χωρίς την ανάγκη παροχής εμπιστοσύνης.

  • Αξιόπιστες – Οι αξιόπιστες γέφυρες επαληθεύονται εξωτερικά. Χρησιμοποιούν ένα εξωτερικό σύνολο επαληθευτών (ομάδες με πολλαπλές υπογραφές, συστήματα πολλαπλής υπολογιστικής, δίκτυο oracle) για να στείλουν δεδομένα μεταξύ αλυσίδων. Ως αποτέλεσμα, μπορούν να προσφέρουν μεγάλη συνδεσιμότητα και να επιτρέπουν την πλήρως γενικευμένη μεταφορά μηνυμάτων μεταξύ αλυσίδων. Επίσης, τείνουν να αποδίδουν καλά όσον αφορά την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα του κόστους. Αυτό γίνεται με κόστος στην ασφάλεια, καθώς οι χρήστες πρέπει να βασίζονται στην ασφάλεια της γέφυρας.
  • Χωρίς την ανάγκη παροχής εμπιστοσύνης - Αυτές οι γέφυρες βασίζονται στις κρυπτοαλυσίδες που συνδέουν και στους επικυρωτές τους για τη μεταφορά μηνυμάτων και κρυπτονομισμάτων. Είναι «χωρίς την ανάγκη παροχής εμπιστοσύνης» επειδή δεν προσθέτουν νέες υποθέσεις εμπιστοσύνης (εκτός από τις κρυπτοαλυσίδες). Ως αποτέλεσμα, οι γέφυρες χωρίς την ανάγκη παροχής εμπιστοσύνη θεωρούνται πιο ασφαλείς από τις αξιόπιστες γέφυρες.

Για να αξιολογήσουμε τις γέφυρες χωρίς την ανάγκη παροχής εμπιστοσύνης με βάση άλλους παράγοντες, πρέπει να τις διαχωρίσουμε σε γέφυρες γενικευμένης μεταφοράς μηνυμάτων και δίκτυα ρευστότητας.

  • Γέφυρες διέλευσης γενικών μηνυμάτων – Αυτές οι γέφυρες υπερτερούν με την ασφάλεια και την ικανότητα μεταφοράς πιο περίπλοκων δεδομένων μεταξύ αλυσίδων. Τυπικά, είναι επίσης καλές σε κόστος - αποτελεσματικότητα. Ωστόσο, αυτά τα πλεονεκτήματα έχουν γενικά το κόστος της συνδεσιμότητας για γέφυρες πελατών μικρού μεγέθους (π.χ.: IBC) και τα μειονεκτήματα ταχύτητας για τις αισιόδοξες γέφυρες (π.χ.: Nomad) που χρησιμοποιούν αποδείξεις απάτης.
  • Δίκτυα ρευστότητας – Αυτές οι γέφυρες χρησιμοποιούν ατομικές ανταλλαγές για τη μεταφορά περιουσιακών στοιχείων και είναι τοπικά επαληθευμένα συστήματα (δηλαδή, χρησιμοποιούν τους υποκείμενους επικυρωτές των κρυπτοαλυσίδων για την επαλήθευση συναλλαγών). Ως αποτέλεσμα υπερτερούν με ασφάλεια και ταχύτητα. Επιπλέον, θεωρούνται οικονομικά και προσφέρουν καλή συνδεσιμότητα. Ωστόσο, η κύρια αντιστάθμιση είναι η αδυναμία τους να διαβιβάσουν πιο σύνθετα δεδομένα, καθώς δεν υποστηρίζουν τη μετάδοση μηνυμάτων μεταξύ αλυσίδων.

Ρίσκο με γέφυρες

Οι γέφυρες αντιπροσωπεύουν τα τρία πρώτα μεγαλύτερα hack στο DeFi(opens in a new tab) και βρίσκονται ακόμα στα αρχικά στάδια ανάπτυξης. Η χρήση οποιασδήποτε γέφυρας ενέχει τους ακόλουθους κινδύνους:

  • Κίνδυνοι Έξυπνων Συμβολαίων - Ενώ πολλές γέφυρες έχουν περάσει με επιτυχία τους ελέγχους, αρκεί ένα ελάττωμα σε ένα έξυπνο συμβόλαιο για να εκτεθούν τα περιουσιακά στοιχεία σε επιθέσεις (π.χ. γέφυρα Wormhole της Solana(opens in a new tab)).
  • Συστημικοί Χρηματοοικονομικοί Κίνδυνοι - Πολλές γέφυρες χρησιμοποιούν παρόμοια κρυπτονομίσματα για να δημιουργήσουν κανονικές εκδόσεις του αρχικού κρυπτονομίσματος σε μια νέα αλυσίδα. Αυτό εκθέτει το οικοσύστημα σε συστημικό κίνδυνο, καθώς έχουμε δει εκμεταλλεύσεις παρόμοιων εκδόσεων κρυπτονομισμάτων.
  • Κίνδυνος Αντιπάλου - Ορισμένες γέφυρες χρησιμοποιούν ένα αξιόπιστο σχεδιασμό που απαιτεί από τους χρήστες να βασίζονται στην υπόθεση ότι οι επικυρωτές δε θα συνεργαστούν για να κλέψουν τα χρήματα των χρηστών. Η ανάγκη των χρηστών να εμπιστεύονται αυτούς τους τρίτους παράγοντες τους εκθέτει σε κινδύνους όπως rug pulls, τη λογοκρισία και άλλες κακόβουλες δραστηριότητες.
  • Ανοιχτά Ζητήματα - Δεδομένου ότι οι γέφυρες βρίσκονται στα αρχικά στάδια ανάπτυξης, υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με το πώς θα λειτουργήσουν οι γέφυρες σε διαφορετικές συνθήκες αγοράς, όπως περιόδους συμφόρησης δικτύου και κατά τη διάρκεια απρόβλεπτων γεγονότων όπως επιθέσεις επιπέδου δικτύου ή επαναφοράς κατάστασης. Αυτή η αβεβαιότητα δημιουργεί ορισμένους κινδύνους, τον βαθμό των οποίων δεν είναι ακόμη γνωστός.

Πώς μπορούν οι dapps να χρησιμοποιήσουν γέφυρες;

Δείτε παρακάτω μερικές πρακτικές εφαρμογές που οι προγραμματιστές μπορούν να εξετάσουν σχετικά με τις γέφυρες και τη μετάβαση του dapp τους σε πολλές αλυσίδες:

Ενσωμάτωση γεφυρών

Για τους προγραμματιστές, υπάρχουν πολλοί τρόποι για προσθήκη υποστήριξης για γέφυρες:

  1. Δημιουργία της δικής σας γέφυρας - Η δημιουργία μιας ασφαλούς και αξιόπιστης γέφυρας δεν είναι εύκολη, ειδικά εάν ακολουθήσετε μια πιο ελαχιστοποιημένη ως προς την εμπιστοσύνη προσέγγιση. Επιπλέον, απαιτεί χρόνια πείρας και τεχνικής εμπειρογνωμοσύνης σχετικά με μελέτες επεκτασιμότητας και διαλειτουργικότητας. Θα απαιτούσε μια ομάδα με πρακτική εμπειρία για τη διατήρηση μιας γέφυρας και την προσέλκυση επαρκούς ρευστότητας για να καταστεί εφικτή.

  2. Παρουσίαση πολλών επιλογών γέφυρας στους χρήστες - Πολλές dapp απαιτούν από τους χρήστες να έχουν το εγγενές κρυπτονόμισμά τους για να αλληλεπιδράσουν μαζί τους. Για να επιτρέψουν στους χρήστες να έχουν πρόσβαση στα κρυπτονομίσματά τους, προσφέρουν διαφορετικές επιλογές γέφυρας στον ιστότοπό τους. Ωστόσο, αυτή η μέθοδος είναι μια γρήγορη λύση στο πρόβλημα, καθώς απομακρύνει τον χρήστη από τη διεπαφή της dapp και εξακολουθεί να απαιτεί από αυτόν να αλληλεπιδρά με άλλες dapp και γέφυρες. Αυτή είναι μια δύσκολη εμπειρία ενσωμάτωσης με αυξημένες πιθανότητες λαθών.

  3. Ενσωμάτωση μιας γέφυρας – Αυτή η λύση δεν απαιτεί από την dapp να στέλνει τους χρήστες στην εξωτερική γέφυρα και διεπαφές DEX. Επιτρέπει στις dapp να βελτιώσουν την εμπειρία ενσωμάτωσης του χρήστη. Ωστόσο, αυτή η προσέγγιση έχει τους περιορισμούς της:

    • Η αξιολόγηση και η συντήρηση των γεφυρών είναι δύσκολη και χρονοβόρα.
    • Η επιλογή μιας γέφυρας δημιουργεί ένα μεμονωμένο σημείο αποτυχίας και εξάρτησης.
    • Η dapp περιορίζεται από τις δυνατότητες της γέφυρας.
    • Οι γέφυρες από μόνες τους μπορεί να μην είναι αρκετές. Οι dapp ενδέχεται να χρειάζονται διάφορα DEX για να προσφέρουν περισσότερη λειτουργικότητα, όπως ανταλλαγές μέσω πολλαπλών αλυσίδων.

  4. Ενσωμάτωση πολλών γεφυρών – Αυτή η λύση επιλύει πολλά προβλήματα που σχετίζονται με την ενσωμάτωση μιας μεμονωμένης γέφυρας. Ωστόσο, έχει επίσης περιορισμούς, καθώς η ενσωμάτωση πολλών γεφυρών καταναλώνει πόρους και δημιουργεί τεχνικά και επικοινωνιακά έξοδα για τους προγραμματιστές, τον πιο σπάνιο πόρο στα κρυπτονομίσματα.

  5. Η ενσωμάτωση ενός συλλέκτη γεφυρών - Μια άλλη επιλογή για τις dapps είναι η ενσωμάτωση μιας λύσης συλλογής γεφυρών που τους δίνει πρόσβαση σε πολλές γέφυρες. Οι συλλέκτες γεφυρών κληρονομούν τα πλεονεκτήματα όλων των γεφυρών και ως εκ τούτου δεν περιορίζονται από τις δυνατότητες μιας μεμονωμένης γέφυρας. Οι συλλέκτες γεφυρών συνήθως διατηρούν τις ενσωματώσεις γεφυρών, γεγονός που εξοικονομεί την dapp από τον κόπο να παρακολουθεί τις τεχνικές και λειτουργικές πτυχές μιας ενσωμάτωσης γέφυρας.

Τούτου λεχθέντος, οι συσσωρευτές γεφυρών έχουν επίσης τους περιορισμούς τους. Για παράδειγμα, ενώ μπορούν να προσφέρουν περισσότερες επιλογές γεφυρών, πολλές γέφυρες είναι συνήθως διαθέσιμες στην αγορά εκτός από αυτές που προσφέρονται στην πλατφόρμα του συσσωρεύοντα. Επιπλέον, όπως και οι γέφυρες, οι συσσωρευτές γεφυρών εκτίθενται επίσης σε κινδύνους έξυπνων συμβολαίων και τεχνολογίας (περισσότερα έξυπνα συμβόλαια = περισσότεροι κίνδυνοι).

Εάν μια dapp ακολουθεί τη διαδρομή της ενσωμάτωσης μιας γέφυρας ή ενός συσσωρευτή, υπάρχουν διαφορετικές επιλογές ανάλογα με το πόσο βαθιά προορίζεται να είναι η ενοποίηση. Για παράδειγμα, εάν πρόκειται μόνο για μια ολοκλήρωση front-end για τη βελτίωση της εμπειρίας ενσωμάτωσης χρηστών, μια dapp θα ενσωματώσει το widget. Ωστόσο, εάν η ενσωμάτωση πρόκειται να εξερευνήσει βαθύτερες στρατηγικές διασταυρούμενης αλυσίδας, όπως αποθήκευση κεφαλαίου, καλλιέργεια απόδοσης κ.λπ., το dapp ενσωματώνει το SDK ή το API.

Ανάπτυξη μιας dapp σε πολλαπλές αλυσίδες

Για την ανάπτυξη μιας dapp σε πολλές αλυσίδες, οι προγραμματιστές μπορούν να χρησιμοποιήσουν πλατφόρμες ανάπτυξης όπως το Alchemy(opens in a new tab), το Hardhat(opens in a new tab), το Moralis(opens in a new tab) κ.λ.π. Τυπικά, αυτές οι πλατφόρμες έρχονται με σύνθετα πρόσθετα που μπορούν να επιτρέψουν στις αποκεντρωμένες εφαρμογές να επικοινωνούν μεταξύ τους. Για παράδειγμα, οι προγραμματιστές μπορούν να χρησιμοποιήσουν έναν προκαθορισμένο διακομιστή μεσολάβησης που προσφέρεται από το πρόσθετο hardhat-deploy(opens in a new tab).

Παραδείγματα:

Παρακολούθηση δραστηριότητας συμβολαίου μεταξύ αλυσίδων

Για να παρακολουθήσουν τη δραστηριότητα συμβολαίου σε όλες τις αλυσίδες, οι προγραμματιστές μπορούν να χρησιμοποιήσουν υπο-γράφημα και πλατφόρμες προγραμματιστών όπως το Tenderly για να παρατηρούν έξυπνα συμβόλαια σε πραγματικό χρόνο. Τέτοιες πλατφόρμες έχουν επίσης εργαλεία που προσφέρουν μεγαλύτερη λειτουργικότητα παρακολούθησης δεδομένων για δραστηριότητες μεταξύ αλυσίδων, όπως ο έλεγχος για συμβάντα που εκπέμπονται από συμβόλαια(opens in a new tab) κ.λπ.

Εργαλεία

Περισσότερες πληροφορίες

Επιπλέον, ακολουθούν ορισμένες παρουσιάσεις του James Prestwich(opens in a new tab) που μπορούν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη μιας καλύτερης κατανόησης των γεφυρών:

Ήταν χρήσιμο αυτό το άρθρο;