شبکه های اجتماعی نقش گسترده ای در ارتباطات و تعاملات روزانه ما دارند. اگرچه، کنترل متمرکز این پلتفرمها مشکلات زیادی ایجاد کرده است که: نقض دادهها، قطع شدن سرورها، پلتفرمزدایی، سانسور و نقض حریم خصوصی برخی از مبادلاتی هستند که رسانههای اجتماعی اغلب انجام میدهند. برای مبارزه با این مشکلات، توسعه دهندگان در حال ساخت شبکه های اجتماعی بر روی اتریوم هستند. شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز می توانند بسیاری از مشکلات پلتفرم های شبکه های اجتماعی سنتی را برطرف کنند و تجربه کلی کاربران را بهبود بخشند.
شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز چی هستند؟
شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز پلتفرمهایی مبتنی بر بلاک چین هستند که به کاربران امکان تبادل اطلاعات و همچنین انتشار و توزیع محتوا برای مخاطبان را میدهند. از آنجایی که این برنامهها بر روی بلاک چین اجرا میشوند، میتوانند غیرمتمرکز باشند و در برابر سانسور و کنترل بیرویه مقاوم باشند.
بسیاری از شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز بهعنوان جایگزینی برای سرویسهای رسانههای اجتماعی موجود تاسیس شده اند. مانند فیسبوک، لینکدین، توییتر و مدیوم . اما شبکه های اجتماعی مبتنی بر بلاک چین دارای تعدادی ویژگی هستند که آنها را از پلتفرم های اجتماعی سنتی برتری می دهد.
شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز چگونه کار می کنند؟
شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز دستهای از برنامههای کاربردی غیرمتمرکز (dapps) هستند که توسط قراردادهای هوشمند مستقر در بلاک چین قدرت میگیرند. کد قرارداد به عنوان پشتیبان این برنامه ها عمل می کند و منطق تجاری آنها را تعریف می کند.
پلتفرمهای رسانههای اجتماعی سنتی برای ذخیره اطلاعات کاربر، کد برنامه و سایر اشکال داده به پایگاههای داده متکی هستند. که این باعث ایجاد نقاط شکست واحد می شود و خطر قابل توجهی را ایجاد می کند. به عنوان مثال، سرورهای فیس بوک سال گذشته به طرز بدنامی برای ساعت ها آفلاین شدند(opens in a new tab) و کاربران را از پلتفرم قطع کردند.
شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز در یک شبکه همتا به همتا (peer-to-peer) وجود دارند که شامل هزاران گره در سراسر جهان است حتی اگر برخی از گره ها از کار بیفتند، شبکه بدون وقفه اجرا می شود و برنامه ها را در برابر خرابی ها و قطعی ها مقاوم می کند.
با استفاده از سیستمهای ذخیرهسازی غیرمتمرکز مانند سیستم فایل بین سیارهای (IPFS به معنای فایل سیستم بین سیاره ای است که در واقع یک سیستم توزیع فایل همتا به همتا و غیر متمرکز است)(opens in a new tab)، شبکههای اجتماعی ساخته شده بر روی اتریوم میتوانند از اطلاعات کاربر در برابر سوء استفاده و استفاده مخرب محافظت کنند هیچ کس اطلاعات شخصی شما را به تبلیغ کنندگان نمی فروشد و هکرها نیز نمی توانند اطلاعات محرمانه شما را بدزدند.
بسیاری از پلتفرمهای اجتماعی مبتنی بر بلاک چین دارای توکنهای بومی هستند که در غیاب درآمد تبلیغاتی به کسب درآمد کمک میکنند. کاربران میتوانند این توکنها را برای دسترسی به برخی ویژگیها، تکمیل خریدهای درونبرنامهای یا انعام به سازندگان محتوای مورد علاقه خود خریداری کنند.
مزایای شبکه های اجتماعی غیر متمرکز؟
شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز در برابر سانسور مقاوم هستند و به روی همه باز هستند. این بدان معناست که کاربران را نمی توان خودسرانه ممنوع کرد، تغییر شکل داد یا محدود کرد.
شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز بر اساس ایده آل های اپن سورس ساخته شده اند و سورس کد برنامه ها را برای بازرسی عمومی در دسترس قرار می دهند. با حذف اجرای الگوریتمهای غیرشفاف رایج در رسانههای اجتماعی سنتی، شبکههای اجتماعی مبتنی بر بلاک چین میتوانند علایق کاربران و سازندگان پلتفرم را همسو کنند.
شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز «مرد میانی» (middle-man) را حذف می کنند. سازندگان محتوا مالکیت مستقیمی بر محتوای خود دارند و مستقیماً با دنبالکنندگان، طرفداران، خریداران و سایر طرفها درگیر میشوند و چیزی جز یک قرارداد هوشمند در این بین ندارند.
از آنجایی که برنامههایی که در شبکه اتریوم اجرا میشوند، که توسط یک شبکه جهانی و همتا به همتا از گرهها پشتیبانی میشود، شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز کمتر در معرض خرابی و قطعی سرور هستند.
پلتفرمهای اجتماعی غیرمتمرکز یک چارچوب بهبودیافته درآمدزایی را برای سازندگان محتوا از طریق توکنهای غیرقابل تعویض (NFT)، پرداختهای رمزنگاری درون برنامهای و موارد دیگر ارائه میکنند.
شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز سطح بالایی از حریم خصوصی و ناشناس بودن را برای کاربران فراهم می کند. به عنوان مثال، یک فرد میتواند با استفاده از نمایه یا کیف پول ENS به یک شبکه اجتماعی مبتنی بر اتریوم وارد شود - بدون اینکه نیازی به اشتراکگذاری اطلاعات شناسایی شخصی (PII) مانند نام، آدرس ایمیل و غیره باشد.
شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز به ذخیرهسازی غیرمتمرکز متکی هستند، نه پایگاههای داده متمرکز، که برای حفاظت از دادههای کاربر بسیار بهتر هستند.
شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز در اتریوم
شبکه اتریوم به دلیل محبوبیت توکنهای آن (ERC-20/ERC-721) و پایگاه کاربر عظیم آن، به ابزاری مطلوب برای توسعهدهندگانی تبدیل شده است که رسانههای اجتماعی غیرمتمرکز ایجاد میکنند. در اینجا چند نمونه از شبکه های اجتماعی مبتنی بر اتریوم آورده شده است:
Peepeth
Peepeth(opens in a new tab) یک پلت فرم microblogging مشابه توییتر است. بر روی بلاک چین اتریوم اجرا می شود و از IPFS (IPFS به معنای فایل سیستم بین سیاره ای است که در واقع یک سیستم توزیع فایل همتا به همتا و غیر متمرکز است) برای ذخیره داده های کاربر استفاده می کند.
کاربران می توانند پیام های کوتاهی به نام "Peeps" ارسال کنند که قابل حذف یا تغییر نیستند. میتوانید بدون ترک برنامه، نکاتی را جمعآوری کنید یا به هر کسی در پلتفرم در اتر (ETH) انعام دهید.
Mirror
Mirror(opens in a new tab) یک پلتفرم نوشتاری دارای web3 فعال است که هدف آن غیرمتمرکز بودن و مالکیت کاربر است. کاربران می توانند با اتصال کیف پول خود به صورت رایگان در Mirror بخوانند و بنویسند. کاربران همچنین می توانند نوشته ها را درخواست کرده و همچنین نویسندگان مورد علاقه خود را دنبال کنند.
پستهای منتشر شده در Mirror بهطور دائم در Arweave، یک پلتفرم ذخیرهسازی غیرمتمرکز، ذخیره میشوند و میتوانند بهعنوان توکنهای غیرقابل تعویض قابل جمعآوری (NFT) به نام Writing NFT ذخیره شوند. گذاشتن NFT برای نویسندگان کاملاً رایگان است و جمعآوری آن بر روی Ethereum L2 انجام میشود – باعث میشود تراکنشها ارزان، سریع و سازگار با محیطزیست باشند.
MINDS
MINDS(opens in a new tab) یکی از پرکاربردترین شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز است. مانند فیس بوک کار می کند و تاکنون میلیون ها کاربر را جذب کرده است.
کاربران از رمز بومی ERC-20 پلتفرم $MIND برای پرداخت هزینه اقلام استفاده می کنند. کاربران همچنین می توانند با انتشار محتوای محبوب، کمک به اکوسیستم و ارجاع دیگران به پلتفرم، توکن های $MIND کسب کنند.
شبکه های اجتماعی Web2 در اتریوم
پلتفرمهای اجتماعی بومی Web3 تنها پلتفرمهایی نیستند که تلاش میکنند فناوری بلاک چین را در رسانههای اجتماعی بگنجانند. بسیاری از پلتفرم های متمرکز نیز در حال برنامه ریزی برای ادغام اتریوم در زیرساخت خود هستند:
Reddit امتیازات جامعه را تبلیغ کرده است(opens in a new tab) ، که توکنهای ERC-20 هستند که کاربران میتوانند با ارسال محتوای با کیفیت و مشارکت در انجمنهای آنلاین (subreddits) کسب کنند. برای دریافت امتیازات و امتیازات انحصاری، میتوانید این توکنها را در یک Subreddit بازخرید کنید(opens in a new tab). برای این پروژه، Reddit با Arbitrum کار میکند، یک مجموعه لایه ۲ که برای مقیاسبندی تراکنشهای اتریوم طراحی شده است.
این برنامه در حال حاضر فعال است و زیر ردیت r/CryptoCurrency نسخه Community Points خود را به نام "Moons"(opens in a new tab) اجرا می کند. طبق توضیحات رسمی، Moons "به پوسترها، نظر دهندگان و ناظران برای مشارکت آنها در subreddit پاداش می دهد." زیرا این توکن ها هستند از آنجایی که این توکن ها روی بلاک چین قرار دارند (کاربران آنها را در کیف پول دریافت می کنند)، مستقل از Reddit هستند و نمی توان آنها را برداشت.
پس از پایان مرحله بتا در شبکه آزمایشی Rinkeby، امتیازات انجمن Reddit اکنون در Arbitrum Nova(opens in a new tab)قرار دارند، یک زنجیره بلوکی که ویژگیهای یک جانبی خوشبینانه و یک مجموعهترکیب میکند. علاوه بر استفاده از امتیازات انجمن برای باز کردن قفل ویژگیهای خاص، کاربران همچنین میتوانند آنها را با فیات در صرافیها مبادله کنند. همچنین، میزان امتیازات انجمنی که یک کاربر در اختیار دارد، تأثیر آنها را بر فرآیند تصمیمگیری در جامعه تعیین میکند.
در ژانویه 2021، توییتر آبی از NFTها پشتیبانی کرد(opens in a new tab) و به کاربران این امکان را داد تا کیف پول خود را به هم متصل کنند و NFTها را به عنوان عکس نمایه نمایش دهند. در زمان نگارش این مقاله، این شرکت رسانه های اجتماعی همچنین از برنامه های(opens in a new tab) خود برای ایجاد یک شبکه اجتماعی غیرمتمرکز در آینده خبر داده است.
در می 2022، اینستاگرام از NFT ها(opens in a new tab) در اتریوم و Polygon پشتیبانی کرد. کاربران می توانند با اتصال کیف پول اتریوم خود، NFT ها را مستقیماً به اینستاگرام ارسال کنند.
از شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز استفاده کنید
- Status.im(opens in a new tab) - یک برنامه پیام رسانی امن است که از یک پروتکل منبع باز، همتا به همتا و رمزگذاری سرتاسر برای محافظت از پیام های شما در برابر اشخاص ثالث استفاده می کند.
- Mirror.xyz(opens in a new tab) - یک پلتفرم انتشار غیرمتمرکز و متعلق به کاربر است که بر پایه اتریوم ساخته شده است تا کاربران بتوانند بر روی ایدههای خود سرمایهگذاری کنند، از محتوا کسب درآمد کنند و جوامع با ارزش بالا بسازند .
- Lens Protocol(opens in a new tab) - پروتکل لنز یک نمودار اجتماعی قابل ترکیب و غیرمتمرکز است که به سازندگان کمک میکند تا هر کجا که در باغ دیجیتال اینترنت غیرمتمرکز میروند، مالکیت محتوای خود را در دست بگیرند.
- Farcaster(opens in a new tab) - Farcaster یک شبکه اجتماعی به اندازه کافی غیر متمرکز است. این یک پروتکل باز است که می تواند بسیاری از مشتریان را پشتیبانی کند، درست مانند ایمیل.
بیشتر بخوانید
مقالات
- تمرکززدایی رسانه های اجتماعی: راهنمایی برای پشته اجتماعی web3(opens in a new tab) - Coinbase Ventures
- شبکه های اجتماعی فرصت بزرگ بعدی برای عدم تمرکز هستند(opens in a new tab) — Ben Goertzel
- Web3 نوید شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز و مبتنی بر جامعه را دارد(opens in a new tab) — Sumit Ghosh
- مروری بر چشم انداز رسانه های اجتماعی بلاک چین(opens in a new tab) — Gemini Cryptopedia
- چگونه بلاک چین می تواند حریم خصوصی رسانه های اجتماعی را حل کند(opens in a new tab) — Prableen Bajpai
- شبکه های رسانه های اجتماعی به بلاک چین می آیند(opens in a new tab) — Emmanuel Awosika
- عدم تمرکز کافی برای شبکه های اجتماعی(opens in a new tab) — Varun Srinivasan
ویدیوها
- توضیح رسانه های اجتماعی غیرمتمرکز(opens in a new tab) — Coinmarketcap
- بلاک چین DeSo می خواهد رسانه های اجتماعی را غیرمتمرکز کند(opens in a new tab) — Bloomberg Technology
- آینده رسانه های اجتماعی غیرمتمرکز با بالاجی سرینیواسان، ویتالیک بوترین، خوان بنت(opens in a new tab) — ETHGlobal
جوامع
- سرور دیسکورد Status(opens in a new tab)
- سرور دیسکورد Mirror(opens in a new tab)
- ساب ردیت r/CryptoCurrency subreddit(opens in a new tab)