Ethereum näme?
Sanly geljegimiziň binýady
Ethereum-yň işleýşi, getirýän peýdalary we dünýädäki millionlarça adam tarapyndan nähili ulanylýandygy barada öwrenjeler üçin doly gollanma.
Summary
Ethereum, bütin dünýäde Ethereum protokoly diýilýän düzgünler toplumyna eýerýän kompýuter torudyr. Ethereum tory, her kimiň gurup we ulanyp bilýän jemgyýetleri, amaly programmalary, guramalary we sanly baýlyklary üçin esas bolup hyzmat edýär.
Islendik ýerden, islän wagtyňyz Ethereum hasabyny döredip, programmalar dünýäsini öwrenip ýa-da öz programmalaryňyzy gurup bilersiňiz. Düýp innowasiýa bularyň hemmesini düzgünleri üýtgedip biljek ýa-da girişiňizi çäklendirip biljek merkezi häkimiýete bil baglamazdan edip bilmegiňiz bolup durýar.
- Free and global Ethereum accounts
- Pseudo-private, no personal information needed
- Without restrictions anyone can participate
- No company owns Ethereum or decides its future
Ethereum näme edip bilýär?
Hemmeler üçin bank hyzmatlary
Hemeleriň maliýe hyzmatlaryndan peýdalanmagy mümkin däl. Emma Ethereum-a girmek hem-de onuň üstünde gurlan karz bermek, karz almak we süýşürintgiler boýunça önümlere girmek üçin size gerek zat diňe internet birikmesidir.
Açyk internet
Islendik adam Ethereum tory bilen işleşip ýa-da onuň üstünde programmalary gurup biler. Bu bolsa birnäçe ägirt korporasiýa tarapyndan dolandyrylmagyň ýerine, öz aktiwleriňizi we şahsyýetiňizi özüňiz dolandyrmaga mümkinçilik berýär.
Deň-deňdeş tor
Ethereum, beýleki adamlar bilen gönüden-göni utgaşmaga, şertnama baglaşmaga ýa-da sanly aktiwleri geçirmäge mümkinçilik berýär. Araçylara bil baglamak hökman däl.
Senzura çydamly
Ethereum hiç bir hökümet ýa-da kompaniýa tarapyndan dolandyrylmaýar. Merkezden daşlaşdyrmak Ethereum hyzmatlaryny ulanmak arkaly töleg almagyňyza ýa-da ibermegiňize hiç kimiň päsgel bermegine mümkinçilik bermeýär diýseňem boljak.
Täjirçilik kepillikleri
Müşderiler diňe ylalaşylan zat üpjün edilen ýagdaýynda serişdeleriň eýeçiliginiň geçiriljekdigi ýaly içinde ornaşdyrylan ygtybarly kepillige eýe bolup durýar. Edil şonuň ýaly hem, işläp düzüjiler özlerine degişli düzgünleriň üýtgemejekdiginden arkaýyn bolup bilerler.
Düzüp bolýan önümler
Ähli programmalar umumy global ýagdaýy paýlaşýan blok zynjyrynda gurulýar, ýagny biri-birini gurup bilýär (Lego kerpiçleri ýaly). Bu bolsa has oňat önümlere hem-de tejribelere, programmalaryň bil baglaýan gurallaryny hiç kimiň aýryp bilmejekdigini kepillendirmäge mümkinçilik berýär.
Näme üçin Ethereum ulanaryn?
Global derejede utgaşdyrmagyň, guramalary döretmegiň, programmalary gurmagyň we gymmatlygy paýlaşmagyň has durnukly, açyk we ygtybarly usullary bilen gyzyklanýan bolsaňyz, Ethereum tüýs siziň üçin. Ethereum hemmämiz tarapyndan ýazylan bir hekaýa, geliň we bilelikde haýsy ajaýyp dünýäleri gurup biljekdigimizi öwreniň.
Ethereum gözegçiliginiň daşyndaky daşarky güýçler sebäpli emläkleriniň howpsuzlygy ýa-da ygtybarlylygy ýa-da hereketliligi bilen baglanyşykly näbellilikler bilen ýüzbe-ýüz bolýan adamlar üçinem bahasyna ýetip bolmajak hyzmat boldy.
Sanlar bilen Ethereum
Ethereum-y kim dolandyrýar?
Ethereum is not controlled by any particular entity. It exists whenever there are connected computers running software following the Ethereum protocol and adding to the Ethereum . Each of these computers is known as a node. Nodes can be run by anyone, although to participate in securing the network you have to ETH (Ethereum’s native token). Anyone with 32 ETH can do this without needing permission.
Even the Ethereum source code is not produced by a single entity. Anyone can suggest changes to the protocol and discuss upgrades. There are several implementations of the Ethereum protocol that are produced by independent organizations in several programming languages, and they are usually built in the open and encourage community contributions.
What are smart contracts?
Smart contracts are computer programs living on the Ethereum blockchain. They execute when triggered by a transaction from a user. They make Ethereum very flexible in what it can do. These programs act as building blocks for decentralized apps and organizations.
Have you ever used a product that changed its terms of service? Or removed a feature you found useful? Once a smart contract is published to Ethereum, it will be online and operational for as long as Ethereum exists. Not even the author can take it down. Since smart contracts are automated, they do not discriminate against any user and are always ready to use.
Popular examples of smart contracts are lending apps, decentralized trading exchanges, insurance, quadratic funding, social networks, - basically anything you can think of.
Ethereum-yň kriptowalýutasy efir bilen tanşyň
Ethereum torundaky köp hereket, Ethereum-yň ornaşdyrylan kompýuterinde (Ethereum wirtual maşyny diýlip atlandyrylýan) käbir işleriň edilmegini talap edýär. Bu hasaplama mugt däl; onuň tölegi Ethereum-yň efir (ETH) diýilýän öz kriptowalýutasy bilen tölenýär. Bu bolsa tory ulanmak üçin azyndan ujypsyz mukdarda efir gerekdigini aňladýar.
Efir bütinleý sanly we ony dünýäniň islendik ýerine, islendik adama derrew iberip bilersiňiz. Efir üpjünçiligi hiç bir hökümet ýa-da kompaniýa tarapyndan dolandyrylmaýar - ol merkezleşdirilmedik we doly aç-açan. Efir protokola berk laýyklykda diňe tory goraýan goýum goýanlara berilýär.
Ethereum-yň energiýa sarp edişi nähili?
On September 15, 2022, Ethereum went through The Merge upgrade which transitioned Ethereum from to .
The Merge was Ethereum's biggest upgrade and reduced the energy consumption required to secure Ethereum by 99.95%, creating a more secure network for a much smaller carbon cost. Ethereum is now a low-carbon blockchain while boosting its security and scalability.
Kripto jenaýat işleriniň guraly hökmünde ulanylýar diýip eşitdim. Bu hakykatmy?
Islendik tehnologiýa ýaly, ol käwagt nädogry ulanylar. Şeýle-de bolsa, ähli Ethereum geleşikleri açyk bir blok zynjyrynda amala aşyrylýandygy sebäpli, häkimiýetlere adaty maliýe ulgamyna garanyňda bikanun işleri yzarlamak has aňsat bolýar, bu bolsa Ethereum-yň üns çekmek islemeýänler üçin has az özüne çekiji bolmagyna sebäp bolýar.
Ýewropa Bileleşiginiň hukuk goraýjy hyzmatdaşlyk gullugy Ýewropolyň soňky hasabatynyň esasy netijelerine görä kripto hakyky pul birliklerine garanyňda jenaýat maksatly has az ulanylýar:
“Kriptowalýutalaryň bikanun işler üçin ulanylyşy umumy kriptowalýuta ykdysadyýetiniň ujypsyz bir bölegini düzýär, ol adaty maliýe ulgamyndaky bikanun pul serişdelerine garanyňda ep-esli az.”
Ethereum bilen Bitcoin-iň arasynda näme tapawut bar?
2015-nji ýylda işe girizilen Ethereum, käbir uly tapawutlar bilen Bitcoin-iň innowasiýasyna esaslanýar.
Both let you use digital money without payment providers or banks. But Ethereum is programmable, so you can also build and deploy decentralized applications on its network.
Bitcoin bize gymmatly hasaplaýan zatlarymyz hakda biri-birimize ýönekeý habarlary ibermäge mümkinçilik berýär. Gymmady kesgitlemekde häkimiýete bil baglamazlygyň özi eýýäm uly güýç. Ethereum muny giňeldýär: diňe bir habar däl-de, eýsem islendik umumy programmany ýa-da şertnamany ýazyp bilersiňiz. Döredilip we ylalaşylyp bilinjek şertnamalaryň görnüşleriniň çägi ýok, şonuň üçin Ethereum torunda iri innowasiýa bolup geçýär.
Bitcoin diňe töleg ulgamy bolsa, Ethereum maliýe hyzmatlarynyň, oýunlaryň, sosial torlaryň we beýleki programmalaryň bazaryna meňzeýär.
Further reading
Ethereum habarlarynyň bir hepdeligi - Ekoulgamdaky möhüm wakalary öz içine alýan hepdelik habar býulleteni.
Atomlar, edaralar, blok zynjyrlary - Näme üçin blok zynjyrlary möhüm?
Kernel Ethereum-yň arzuwy
