DAO چیست؟
DAO یک سازمان تحت مالکیت جمعی و تحت کنترل بلاک چین است که در راستای یک ماموریت مشترک کار می کند.
DAOها به ما این امکان را می دهند که بدون اعتماد به یک رهبر خیرخواه برای مدیریت سرمایه ها یا عملیات، با افراد همفکر در سراسر جهان کار کنیم. هیچ مدیر عاملی وجود ندارد که بتواند بودجه خود را صرف یک هوس کند یا مدیر مالی که بتواند کتاب ها را دستکاری کند. درعوض، قوانین مبتنی بر بلاک چین که در کد گنجانده شده است، نحوه عملکرد سازمان و نحوه خرج کردن بودجه را مشخص می کند.
آنها دارایی‌های یکپارچه‌ای تحت اختیار دارند که هیچ‌کس بدون تأیید گروه، اجازه دسترسی به آنها را ندارد. تصمیم‌ها با پیشنهادها و رأی‌گیری اداره می‌شوند تا اطمینان حاصل شود که همه در سازمان حق اظهار نظر دارند و همه چیز به‌طور شفاف در زنجیره اتفاق می‌افتد.
چرا به DAOها نیاز داریم؟
راه‌اندازی یک سازمان با شخصی دیگر که نیازمند بودجه و پول است، نیاز به اعتماد زیادی به افرادی دارد که با آنها کار می‌کنید. اما اعتماد کردن به کسی که با او فقط در اینترنت تعامل داشته‌اید آسان نیست. با استفاده از DAOها، نیازی به اعتماد به دیگر افراد گروه نیست؛ فقط کافی است از کد DAO مطمئن شوید که 100% شفاف است و توسط هر کسی قابل تأیید است.
این موضوع فرصت‌های جدیدی را برای همکاری و هماهنگی در سطح جهانی ایجاد می‌کند.
یک مقایسه:
| DAO | یک سازمان سنتی |
|---|---|
| معمولاً همه‌ی افراد آن در یک سطح هستند و کاملاً دموکراتیک است. | معمولاً دارای ساختار سلسله‌مراتبی است. |
| رأی‌گیری از اعضا برای اعمال هرگونه تغییر لازم است. | با توجه به ساختار سازمان، تغییرات را باید از مقامات رده‌بالا درخواست کرد یا ممکن است دراین‌باره رای‌گیری شود. |
| رأی‌ها شمرده می‌شود و نتیجه به‌طور خودکار بدون نیاز به واسطه‌ی مورد اعتماد اعلام می‌شود. | اگر رأی‌گیری انجام شود، رأی‌ها به‌صورت داخلی شمرده می‌شود و نتیجه‌ی رأی‌گیری باید به‌صورت دستی اعلام شود. |
| خدمات ارائه‌شده به‌طور خودکار و به‌صورت غیرمتمرکز انجام می‌شوند (به‌عنوان مثال، توزیع کمک‌های بشردوستانه). | نیازمند دخالت انسان یا اتوماسیونِ دارای کنترل مرکزی است، که مستعد دستکاری است. |
| تمام فعالیت‌ها شفاف و کاملاً عمومی است. | فعالیت‌ها معمولاً خصوصی است و دسترسی عمومی به آنها محدود است. |
نمونه‌های DAO
برای درک بیشتر این موضوع، در اینجا چند مثال از موارد استفاده از DAO آورده شده است:
- یک سازمان خیریه - می‌توانید از هر کس در دنیا اهدایی بپذیرید و تصمیم بگیرید برای چه کار خیری کمک کنید.
- مالکیت جمعی - می‌توان دارایی‌های دیجیتال یا فیزیکال خرید و اعضا می‌توانند به اینکه چطور از آنها استفاده کنند رای دهند.
- سرمایه‌گذاری‌های جسورانه و کمک‌های مالی به کسب‌وکارها – می‌توانید یک صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه ایجاد کنید که منابع مالی را جمع‌آوری کند و به استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارهای نوپا تزریق کند. پول بازپرداخت‌شده می‌تواند بعداً بین اعضای DAO توزیع شود.
DAOها چگونه کار می‌کنند؟
شالوده اصلی هر سازمان مستقل غیرمتمرکز، قرارداد هوشمند آن است که قوانین این سازمان را تعیین و خزانه گروه را نگاه می‌داد. هنگامی که قرارداد در اتریوم فعال می‌شود، هیچ‌کس نمی‌تواند قوانین را تغییر دهد مگر با رأی دادن. اگر کسی سعی کند کاری انجام دهد که توسط قوانین و منطق موجود در کد پوشش داده نشده باشد، با شکست مواجه خواهد شد. و از آنجا که خزانه‌داری نیز توسط قرارداد هوشمند تعریف می‌شود، به این معنی است که هیچ‌کس نمی‌تواند پول را بدون تأیید گروه خرج کند. این بدان معناست که DAOها نیازی به یک مرجع مرکزی ندارند. در عوض، گروه به صورت جمعی تصمیم می‌گیرد و پرداخت‌ها به صورت‌خودکار با تصویب آرا مجاز می‌شوند.
این امر به این دلیل امکان‌پذیر است که قراردادهای هوشمند به محض فعال شدن روی اتریوم، ضد دستکاری هستند. شما نمی‌توانید کد (قوانین DAOها) را بدون اینکه مردم متوجه شوند ویرایش کنید، زیرا همه‌چیز عمومی است.
اتریوم و DAOها
اتریوم بنا به دلایلی زیربنای عالی برای DAOها است:
- وفاق خود اتریوم به اندازه کافی توزیع و ایجاد شده است که سازمان‌ها بتوانند به شبکه اعتماد کنند.
- کد قرارداد هوشمند، حتی توسط صاحبان آن نمی‌تواند پس از فعال شدن تغییر داده شود. این موضوع به DAO اجازه می‌دهد تا بر اساس قوانینی که با آن برنامه‌ریزی شده است اجرا شود.
- قراردادهای هوشمند می‌توانند وجوه را ارسال یا دریافت کنند. بدون آن، شما برای مدیریت وجوه گروه به یک واسطه قابل‌اعتماد نیاز دارید.
- جامعه اتریوم ثابت کرده است که بیشتر مشارکتی است تا رقابتی، و اجازه می‌دهد که بهترین شیوه‌ها و سیستم‌های پشتیبانی به‌سرعت ظهور کنند.
حاکمیت DAO
در زمان حاکمیت یک DAO، موارد بسیاری باید در نظر گرفته شوند، از جمله نحوه رای دادن و پیشنهادها.
نمایندگی
اصطلاح نمایندگی (Delegation) نسخه DAO از دموکراسی نمایندگی است. هولدرهای توکن، نمایندگی رای خود را به کاربرانی می‌دهند که خودشان را نامزد می‌کنند و پروتکل مورد نظر را مدیریت می‌کنند و همیشه در جریان امور هستند.
یک مثال آشنا
ENS - هولدرهای ENS می‌توانند نمایندگی رای‌های خود را به اعضا مشارکت‌کننده جامعه بسپارند تا نماینده آنان شوند.
حاکمیت خودکار تراکنش
در بسیاری از DAOها، تراکنش ها در صورت کسب حدنصاب آرای اعضا، به صورت خودکار اجرا خواهند شد.
یک نمونهٔ معروف
Nouns در Nouns DAO، تا زمانی که بنیان گذاران رای نداده باشند، اگر رای‌ها به حد نصاب برسند و اکثریت رای موافق داده باشند، یک تراکنش به طور خودکار اجرا می‌شود.
حاکمیت چند امضایی
با اینکه DAOها ممکن است هزاران عضو رای دهنده داشته باشند، وجوه را می‌توان در یک کیف پول مشترک بین ۵ تا ۲۰ عضو فعال جامعه که مورد اعتماد و معمولا داکس شده‌اند (هویت آشنا برای عموم) یافت. پس از اجرای یک رای، امضا کننده‌های کیف پول چند امضایی مورد نظر، خواسته جامعه را اجرا می‌کنند.
قوانین DAOها
در سال ۱۹۷۷، وایومینگ LLC را اختراع کرد که از کارآفرینان محافظت کرده و مسئولیت آنها را محدود می‌کند. اخیراً، آنها پیشگام قانون DAO بودند که وضعیت قانونی را برای DAOها ایجاد می کند. در حال حاضر وایومینگ، ورمونت و جزایر ویرجین قوانین DAO را به نوعی دارند.
یک نمونهٔ معروف
CityDAO – CityDAO از قانون DAO وایومینگ برای خرید 40 هکتار زمین در نزدیکی پارک ملی یلوستون استفاده کرد.
عضویت در DAO
روش‌های مختلفی برای عضویت در DAO وجود دارد. اعضا می‌توانند نحوه رأی‌گیری و سایر بخش‌های کلیدی DAO را تعیین کنند.
عضویت مبتنی بر توکن
بسته به توکن مورد استفاده، معمولاً بدون نیاز به هیچ نوع مجوز است. عمدتاً این توکن‌های حاکمیتی را می‌توان بدون مجوز در یک صرافی غیرمتمرکز معامله کرد. توکن‌های دیگری نیز هستند که باید از طریق ارائه نقدینگی یا «اثبات کار» به نوع دیگر به دست آیند. در هر صورت، صرفا نگه داشتن این توکن‌ها امکان شرکت در رأی‌گیری‌ها را فراهم می‌کند.
این روش معمولاً برای کنترل پروتکل‌های نامتمرکز گسترده و/یا خود توکن‌ها استفاده می‌شود.
یک نمونهٔ معروف
MakerDAO – توکن MakerDAO به نام MKR به طور گسترده در صرافی های نامتمرکز در دسترس بوده و هر کس می تواند با خرید آن قدرت رأی دادن در خصوص آینده ی پروتکل Maker را به دست آورد.
عضویت مبتنی بر سهم
DAOهای مبتنی بر سهم مجوزهای بیشتری دارند، اما هنوز کاملاً باز هستند. هر عضو احتمالی می‌تواند پیشنهادی برای پیوستن به DAO ارائه کند، که معمولاً ادای احترامی با ارزش به شکل توکن یا کار ارائه می‌کند. سهام نشان‌دهنده قدرت مستقیم رأی دادن و مالکیت است. اعضا می توانند در هر زمان با سهم متناسب خود از خزانه خارج شوند.
معمولاً برای سازمان‌های یکپارچه‌تر و انسان‌محوری مانند مؤسسات خیریه، تعاونی‌های کارگری و باشگاه‌های سرمایه‌گذاری استفاده می‌شود. همچنین می‌تواند پروتکل‌ها و توکن‌ها را نیز کنترل کند.
یک نمونهٔ معروف
MolochDAO – MolochDAO بر تأمین مالی پروژه‌های اتریوم متمرکز است. آنها به پیشنهاد عضویت نیاز دارند تا گروه بتواند ارزیابی کند که آیا شما تخصص و سرمایه‌ی لازم برای انجام قضاوت‌های آگاهانه در مورد دریافت‌کنندگان بالقوه‌ی احتمالی را دارید یا خیر. شما نمی‌توانید بدون دردسر از بازار آزاد دسترسی به DAO را خریداری کنید.
عضویت مبتنی بر شهرت
شهرت در DAO نشان‌دهنده اثبات مشارکت است و قدرت رأی را اعطا می‌کند. برخلاف عضویت مبتنی بر توکن یا سهم، DAOهای مبتنی بر شهرت مالکیت را به مشارکت‌کنندگان منتقل نمی‌کنند. شهرت را نمی‌توان خرید، انتقال یا تفویض کرد. اعضای DAO باید از طریق مشارکت شهرت کسب کنند. رأی‌گیری روی زنجیره غیرمجاز است و اعضای بالقوه می‌توانند آزادانه برای پیوستن به DAO پیشنهاد ارسال کنند و درخواست کنند که به‌عنوان پاداش در ازای مشارکت‌های خود، شهرت و توکن دریافت کنند.
معمولاً برای توسعه و حاکمیت غیرمتمرکز پروتکل‌ها و dAppها استفاده می‌شود، اما در عین حال برای مجموعه متنوعی از سازمان‌ها مانند مؤسسات خیریه، گروه‌های کارگری، باشگاه‌های سرمایه‌گذاری و غیره مناسب است.
یک نمونهٔ معروف
DXdao – DXdao یک سازمان تضامنی حاکمیتی جهانی است که از سال 2019 به ساختن و حکمرانی کردن بر پروتکل‌ها و برنامه‌های کاربردی غیرمتمرکز مشغول است. این سازمان از حاکمیت مبتنی بر شهرت و اجماع هولوگرافیک برای هماهنگی و مدیریت وجوه استفاده می‌کند، به این معنی که هیچ‌کس نمی‌تواند روش خود را برای تأثیرگذاری بر آینده آن بخرد.
پیوستن به / ایجاد یک DAO
پیوستن به DAO
یک DAO راه‌اندازی کنید
- یک DAO را از DAOHaus فراخوانی کنید
- یک Governor DAO با Tally راه اندازی کنید
- یک DAO تحت پشتیبانی Aragon ایجاد کنید
- یک گروه تشکیل دهید
- با اجماع هولوگرافیک DAOstack یک DAO ایجاد کنید
بیشتر بخوانید
مقالات مرتبط با DAO
- DAO چیست؟ – Aragon
- کتاب راهنمای DAO
- مجموعه DAOها – Metagame
- DAO چیست و به چه دردی می‌خورد؟ – DAOhaus
- چگونه انجمن دیجیتالی تحت پشتیبانی DAO ایجاد کنیم؟ – DAOhaus
- DAO چیست؟ – Coinmarketcap
- اجماع هولوگرافیک چیست؟ - DAOstack
- DAOها شرکت نیستند: جایی که تمرکززدایی در سازمان های خودمختار از سوی Vitalik اهمیت دارد
- DAO، DAC، DA و موارد دیگر: راهنمای اصطلاحات ناقص - بلاگ اتریوم