Cad é ReFi?
Is sraith uirlisí agus smaointe é airgeadas athghiniúna (ReFi) a tógadh ar bharr , arb é is aidhm dóibh geilleagair a chruthú atá athghiniúnach, seachas iad a bheith eastóscach nó dúshaothraitheach. Faoi dheireadh, ídíonn córais eastóscacha na hacmhainní atá ar fáil agus titeann siad ó chéile; gan meicníochtaí athghiniúna, níl athléimneacht acu. Feidhmíonn ReFi ar an mbonn tuisceana nach mór cruthú luach airgeadaíochta a dhíchúpláil ó eastóscadh neamh‑inbhuanaithe acmhainní ónár bplainéad agus ónár bpobail.
Ina áit sin, tá sé mar aidhm ag ReFi fadhbanna comhshaoil, pobail nó sóisialta a réiteach trí thimthriallta athghiniúna a chruthú. Cruthaíonn na córais seo luach do rannpháirtithe agus téann siad chun sochair éiceachórais agus pobail ag an am céanna.
Ar cheann de bhunsraitheanna ReFi tá coincheap na heacnamaíochta athghiniúna a rinne John Fullerton ón Institiúid Caipitil. Mhol sé ocht bprionsabal idirnasctha atá mar bhunús le sláinte shistéamach:
Comhlíonann tionscadail ReFi na prionsabail seo trí úsáid a bhaint as agus chun iompraíochtaí athghiniúna a dhreasú, e.g. éiceachórais dhíghrádaithe a athchóiriú agus comhoibriú ar scála mór a éascú ar shaincheisteanna domhanda amhail athrú aeráide agus caillteanas bithéagsúlachta.
Forluíonn ReFi freisin leis an ngluaiseacht um eolaíocht dhíláraithe (DeSci), a úsáideann Ethereum mar ardán chun eolas eolaíoch a mhaoiniú, a chruthú, a athbhreithniú, a chreidmheas, a stóráil agus a scaipeadh. D’fhéadfadh uirlisí DeSci a bheith úsáideach chun caighdeáin agus cleachtais infhíoraithe a fhorbairt chun gníomhaíochtaí athghiniúna a chur chun feidhme agus chun monatóireacht a dhéanamh orthu amhail crainn a chur, plaisteach a bhaint den aigéan nó éiceachóras díghrádaithe a athchóiriú.
Téacschomharthú creidmheasanna carbóin
Is meicníocht é an margadh deonach carbóin (VCM) chun tionscadail a mhaoiniú a mbíonn tionchar dearfach fíoraithe acu ar astaíochtaí carbóin, cibé acu a laghdaítear astuithe leanúnacha nó a bhaintear na gáis cheaptha teasa a astaítear cheana ón atmaisféar. Faigheann na tionscadail seo sócmhainn ar a dtugtar “creidmheasanna carbóin” tar éis iad a fhíorú, ar féidir leo a dhíol le daoine aonair agus le heagraíochtaí atá ag iarraidh tacú le gníomhaíocht ar son na haeráide.
Anuas ar an VCM, tá roinnt margaí carbóin faoi shainordú ag rialtais (‘margaí comhlíonta’) a bhfuil sé mar aidhm acu praghas carbóin a bhunú trí dhlíthe nó rialacháin laistigh de dhlínse ar leith (m.sh. tír nó réigiún), lena rialaítear soláthar na gceadanna a bheidh le dáileadh. Spreagann margaí comhlíonta na truaillitheoirí atá laistigh dá ndlínse chun astaíochtaí a laghdú, ach níl siad in ann gáis cheaptha teasa atá astaithe cheana féin a bhaint.
In ainneoin na forbartha le blianta beaga anuas, leanann an VCM ag fulaingt ó réimse saincheisteanna:
- Leachtacht an-ilroinnte
- Meicníochtaí idirbhearta teimhneach
- Táillí arda
- Luas trádála an-mhall
- Easpa inscálaitheachta
D’fhéadfadh sé gur deis é an VCM a aistriú go dtí an margadh digiteach carbóin (DCM) nua atá bunaithe ar bhlocchain chun an teicneolaíocht atá ann cheana a uasghrádú chun creidmheasanna carbóin a bhailíochtú, a dhéanamh agus a chaitheamh. Ceadaíonn Blockchains sonraí infhíoraithe go poiblí, rochtain do raon leathan úsáideoirí, agus níos mó leachtachta.
Fostaíonn tionscadail ReFi teicneolaíocht blockchain chun go leor de na fadhbanna a bhaineann leis an margadh traidisiúnta a mhaolú:
- Tá an leachtacht comhchruinnithe i líon beag linnte leachtachta ar féidir le duine ar bith iad a thrádáil go saor. Is féidir le heagraíochtaí móra agus le húsáideoirí aonair na linnte seo a úsáid gan cuardaigh láimhe do dhíoltóirí/cheannaitheoirí, táillí rannpháirtíochta, nó clárú roimh ré.
- Déantar gach idirbheart a thaifeadadh ar bhlocshlabhraí poiblí. Tá an cosán a thógann gach creidmheas carbóin mar gheall ar ghníomhaíocht trádála inrianaithe go deo chomh luath agus a chuirtear ar fáil sa DCM é.
- Tá luas an idirbhirt beagnach ar an toirt. Is féidir laethanta nó seachtainí a ghlacadh chun méideanna móra creidmheasanna carbóin a fháil trí na margaí oidhreachta, ach is féidir é seo a bhaint amach i gcúpla soicind sa DCM.
- ** Tarlaíonn gníomhaíocht trádála gan idirghabhálaithe**, a ghearrann táillí arda. Léiríonn creidmheasanna carbóin digiteacha laghdú suntasach ar chostais i gcomparáid le creidmheasanna traidisiúnta.
- Tá an DCM inscálaithe agus féadann sé freastal ar éilimh daoine aonair agus corparáidí ilnáisiúnta araon.
Príomhchodanna an DCM
Tá ceithre phríomh-chomhpháirt i dtírdhreach reatha an DCM:
- Le clárlanna mar Verra agus Caighdeán Óir cinntítear go bhfuil tionscadail ann trína gcruthaítear creidmheasanna carbóin iontaofa. Feidhmíonn siad freisin na bunachair sonraí óna dtagann creidmheasanna carbóin digiteacha agus ar féidir iad a aistriú nó a úsáid (ar scor).
Tá tonn nua de thionscadail nuálacha atá á dtógáil ar bhlocshlabhraí atá ag iarraidh cur isteach ar na sealbhóirí san earnáil seo.
- Droichid charbóin, a.k.a. chomharthaí, soláthraíonn siad teicneolaíocht chun creidmheasanna carbóin a léiriú nó a aistriú ó chlárlanna traidisiúnta isteach sa DCM. I measc na samplaí suntasacha tá Toucan Protocol, C3, agus Moss.Earth.
- Le seirbhísí comhtháite cuirtear ar fáil creidmheasanna seachanta agus/nó aistrithe carbóin ar fáil d’úsáideoirí deiridh ionas gur féidir leo leas comhshaoil creidmheasa a éileamh agus a dtacaíocht do ghníomhaíocht aeráide a roinnt leis an domhan.
Cuireann roinnt eagraíochtaí mar Klima Infinity agus Senken réimse leathan tionscadal ar fáil atá forbartha ag tríú páirtithe agus eisithe de réir caighdeáin sheanbhunaithe amhail Verra; ní thairgeann eagraíochtaí eile ar nós Nori ach tionscadail shonracha a forbraíodh faoina gcaighdeán creidmheasa carbóin féin, a eisíonn siadsan agus a bhfuil a margadh tiomnaithe féin acu.
- Na ráillí bunúsacha agus an bonneagar lena n-éascaítear méadú ar thionchar agus ar éifeachtúlacht shlabhra soláthair iomlán an mhargaidh charbóin. Le KlimaDAO soláthraítear leachtacht mar leas poiblí (lena ligtear d’aon duine creidmheasanna carbóin a cheannach nó a dhíol ar phraghas trédhearcach), dreasaítear thréchur méadaithe na margaí carbóin agus aistarraingtí le luaíochtaí, agus cuirtear uirlis chomh-inoibritheach so-úsáidte ar fáil chun rochtain a fháil ar shonraí faoi raon leathan de chreidmheasanna carbóin téacschomharthaithe, mar aon lena bhfáil agus lena gcur ar scor.
ReFi lastall de mhargaí carbóin
Cé go bhfuil béim láidir faoi láthair ar mhargaí carbóin i gcoitinne agus ar an VCM a aistriú go dtí an DCM go háirithe laistigh den spás, níl an téarma “ReFi” teoranta go docht do charbón. Is féidir sócmhainní comhshaoil eile seachas creidmheasanna carbóin a fhorbairt agus a mharcáil, rud a chiallóidh gur féidir seachtrachachtaí diúltacha eile a phraghsáil laistigh de bhunchiseal chórais eacnamaíocha na todhchaí. Ina theannta sin, is féidir gné athghiniúnach an mhúnla eacnamaíoch seo a chur i bhfeidhm i réimsí eile, amhail maoiniú earraí poiblí trí ardáin chuadratacha mhaoinithe amhail Gitcoin. Cuireann eagraíochtaí atá bunaithe ar an smaoineamh maidir le rannpháirtíocht oscailte agus dáileadh cothrom acmhainní ar chumas gach duine airgead a threorú chuig tionscadail bogearraí foinse oscailte, chomh maith le tionscadail oideachais, comhshaoil agus pobail.
Trí threo an chaipitil a aistriú ó chleachtais eastóscacha i dtreo sreafa athghiniúna, féadfaidh tionscadail agus cuideachtaí a sholáthraíonn tairbhí sóisialta, comhshaoil nó pobail — agus a d’fhéadfaí go dteipfeadh orthu maoiniú a bhaint amach san airgeadas traidisiúnta — tús a chur leis mar is ceart agus seachtrachachtaí dearfacha a ghiniúint don tsochaí i bhfad níos tapúla agus níos éasca. Osclaíonn an t‑aistriú go dtí an tsamhail mhaoinithe seo an doras freisin do chórais eacnamaíocha i bhfad níos cuimsithí, inar féidir le daoine de gach déimeagrafaic a bheith ina rannpháirtithe gníomhacha seachas ina n‑amharcóirí éighníomhacha amháin. Tairgeann ReFi fís d'Ethereum mar mheicníocht chun gníomhaíocht a chomhordú ar dhúshláin eiseacha atá os comhair ár speiceas agus gach saol ar ár bplainéad - mar bhunchiseal paraidím eacnamaíoch nua, lena gcumasófar todhchaí níos cuimsithí agus níos inbhuanaithe do na céadta bliain atá le teacht.
Léitheoireacht bhreise ar ReFi
- Forbhreathnú ardleibhéil ar airgeadraí carbóin agus a n-áit sa gheilleagar
- An Aireacht don Todhchaí, úrscéal a thaispeánann an ról atá ag airgeadra a bhfuil tacaíocht charbóin aige in aghaidh an athraithe aeráide
- Tuarascáil mhionsonraithe ón Tascfhórsa um Margaí Deonacha Carbóin a Scálú
- Iontráil CoinMarketCap Glossary ar ReFi le Kevin Owocki agus Evan Miyazono