តើអ្វីទៅជា Ethereum?
មូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់អនាគតឌីជីថលរបស់យើង។
មគ្គទេសក៍ណែនាំពេញលេញសម្រាប់អ្នកចាប់ផ្តើមដំបូងអំពីរបៀបដែល Ethereum ដំណើរការ អត្ថប្រយោជន៍ដែលវានាំមក និងរបៀបដែលវាត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយមនុស្សរាប់លាននាក់នៅជុំវិញពិភពលោក។
សង្ខេប
Ethereum គឺជាបណ្តាញកុំព្យូទ័រនៅទូទាំងពិភពលោក ដែលអនុវត្តតាមក្បួនមួយហៅថាពិធីការ Ethereum។ បណ្តាញ Ethereum ដើរតួជាមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់សហគមន៍ កម្មវិធី អង្គភាព និងទ្រព្យសម្បត្តិឌីជីថល ដែលអ្នកណាម្នាក់ក៏អាចបង្កើត និងប្រើប្រាស់បាន។
អ្នកអាចបង្កើតគណនី Ethereum ពីគ្រប់ទីកន្លែង គ្រប់ពេលវេលា និងរុករកពិភពនៃកម្មវិធី ឬបង្កើតកម្មវិធីផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នក។ ការច្នៃប្រឌិតចំបង គឺថាអ្នកអាចធ្វើអ្វីៗទាំងអស់នេះដោយមិនចាំបាច់ទុកចិត្តអាជ្ញាធរកណ្តាលដែលអាចផ្លាស់ប្តូរច្បាប់ ឬដាក់កម្រិតការចូលប្រើប្រាស់របស់អ្នក។
បន្តអានដើម្បីស្វែងយល់បន្ថែម…
តើ Ethereum អាចធ្វើអ្វីបាន?
ធនាគារសម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នា
មិនមែនគ្រប់គ្នាសុទ្ធតែអាចចូលប្រើប្រាស់សេវាកម្មហិរញ្ញវត្ថុបានទេ។ ដើម្បីចូលប្រើ Ethereum និង សេវាផ្តល់ប្រាក់កម្ចី ខ្ចីកម្ចី និងសន្សំ អ្នកគ្រាន់តែត្រូវការអ៊ីនធឺណិតតែប៉ុណ្ណោះ។
អ៊ីនធឺណិតបើកចំហ
នរណាម្នាក់អាចធ្វើអន្តរកម្មជាមួយបណ្តាញ Ethereum ឬបង្កើតកម្មវិធីនៅលើវា។ នេះអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកគ្រប់គ្រងទ្រព្យសកម្ម និងអត្តសញ្ញាណផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នក ជំនួសឱ្យពួកវាត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយសាជីវកម្មមេហ្គាមួយចំនួន (mega-corporations)។
បណ្តាញរវាងគ្នា
Ethereum អនុញ្ញាតឱ្យអ្នកសម្របសម្រួល ធ្វើកិច្ចព្រមព្រៀង ឬផ្ទេរទ្រព្យសម្បត្តិឌីជីថលដោយផ្ទាល់ជាមួយអ្នកដទៃ។ អ្នកមិនចាំបាច់ពឹងផ្អែកលើអន្តរការីទេ។
ធន់នឹងការចាប់ពិរុទ្ធ
មិនមានរដ្ឋាភិបាល ឬក្រុមហ៊ុនណាដែលមានសិទ្ធក្នុងការគ្រប់គ្រងលើ Ethereum ទេ។ វិមជ្ឈការធ្វើឱ្យវាស្ទើរតែមិនអាចទៅរួចទេសម្រាប់នរណាម្នាក់ក្នុងការបញ្ឈប់អ្នកពីការទទួលការទូទាត់ ឬប្រើប្រាស់សេវាកម្មនៅលើ Ethereum ។
ការធានាពាណិជ្ជកម្ម
អតិថិជនមានការធានាដែលភ្ជាប់មកជាមួយដោយសុវត្ថិភាពថា មូលនិធិនឹងផ្លាស់ប្តូរដៃតែប៉ុណ្ណោះ ប្រសិនបើអ្នកផ្តល់អ្វីដែលបានយល់ព្រម។ ដូចគ្នានេះដែរ អ្នកអភិវឌ្ឍន៍អាចមានភាពប្រាកដប្រជាថាច្បាប់នឹងមិនផ្លាស់ប្តូរលើពួកវាទេ។
សេវាកម្មដែលអាចផ្សំផ្គុំបាន
កម្មវិធីទាំងអស់ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅលើ blockchain តែមួយជាមួយនឹង shared global state ដែលមានន័យថាពួកគេអាចបង្កើតគ្នាទៅវិញទៅមក (ដូចជាដុំឥដ្ឋ Lego)។ នេះនឹងធ្វើឱ្យមានផលិតផល និងបទពិសោធន៍ប្រសើរជាងមុន និង ធានាថាគ្មាននរណាម្នាក់អាចលុបកម្មវិធីដែលពឹងផ្អែកលើនោះទេ។
ហេតុអ្វីបានជាខ្ញុំប្រើ Ethereum?
Ethereum គឺសម្រាប់អ្នក ប្រសិនបើអ្នកចាប់អារម្មណ៍លើមធ្យោបាយដែលធន់ បើកចំហ និងគួរឱ្យទុកចិត្តបន្ថែមទៀតក្នុងការសម្របសម្រួលជាសកល បង្កើតអង្គភាព បង្កើតកម្មវិធី និងចែករំលែកតម្លៃ។ Ethereum គឺជាសាច់រឿងមួយដែលត្រូវបានសរសេរដោយយើងទាំងអស់គ្នា ដូច្នេះមកស្វែងយល់ថាតើពិភពលោកដ៏អស្ចារ្យអ្វីខ្លះដែលយើងអាចបង្កើតវាជាមួយគ្នាបាន។
Ethereum ក៏មានតម្លៃមិនអាចកាត់ថ្លៃបានសម្រាប់អ្នកដែលត្រូវប្រឈមនឹងភាពមិនច្បាស់លាស់ជុំវិញសុវត្ថិភាព ឬភាពរឹងមាំ ឬការចល័តនៃទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកគេដោយសារតែកម្លាំងខាងក្រៅដែលមិននៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ពួកគេ។
តើអ្នកណាដំណើរការ Ethereum?
Ethereum មិនត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយអង្គភាពណាមួយឡើយ។ វាអាចដំណើរការបាន នៅពេលណាដែលមានកុំព្យូទ័រដែលដំណើរការសូហ្វវែរតាមពិធីការ Ethereum និងបានតភ្ជាប់ទៅកាន់ប្លុកឆេនរបស់ Ethereum ។ កុំព្យូទ័រនីមួយៗត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា Node។ Nodes អាចត្រូវបានដំណើរការដោយនរណាម្នាក់ ហើយដើម្បីចូលរួមក្នុងការធានាសុវត្ថិភាពបណ្តាញ អ្នកត្រូវតែតម្កល់ ETH (កាក់ដើមរបស់ Ethereum)។ អ្នកដែលមាន 32 ETH អាចធ្វើវាបានដោយមិនចាំបាច់មានការអនុញ្ញាត។
សូម្បីតែកូដប្រភពរបស់ Ethereum ក៏មិនត្រូវបានសរសេរឡើងដោយអង្គភាពតែមួយដែរ។ អ្នកណាក៏អាចស្នើការផ្លាស់ប្តូរចំពោះពិធីការ និងពិភាក្សាអំពីការធ្វើឲ្យប្រសើរឡើង។ មានការបង្កើតពិធីសារ Ethereum មួយចំនួនដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយអង្គការឯករាជ្យជាភាសាសរសេរកម្មវិធីផ្សេងៗគ្នា ហើយជាធម្មតាពួកវាត្រូវបានបង្កើតឡើងជាលក្ខណៈបើកចំហ និងលើកទឹកចិត្តដល់ការរួមចំណែករបស់សហគមន៍។
តើកិច្ចសន្យាឆ្លាតវៃជាអ្វី?
កិច្ចសន្យាឆ្លាតវៃគឺជាកម្មវិធីកុំព្យូទ័រ ដំណើរការនៅលើ Ethereum blockchain ។ ពួកវាប្រតិបត្តិការ នៅពេលដែលមានប្រតិបត្តិការពីអ្នកប្រើប្រាស់។ ពួកវាធ្វើឱ្យ Ethereum មានភាពបត់បែនយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងអ្វីដែលវាអាចធ្វើបាន។ កម្មវិធីទាំងនេះដើរតួជាប្លុកសម្រាប់កម្មវិធី និងអង្គភាពវិមជ្ឈការ។
តើអ្នកធ្លាប់ប្រើផលិតផលដែលផ្លាស់ប្តូរលក្ខខណ្ឌនៃសេវាកម្មរបស់វាដែរឬទេ? ឬលុបមុខងារដែលអ្នកយល់ថាមានប្រយោជន៍? នៅពេលដែលកិច្ចសន្យាឆ្លាតវៃត្រូវបានចុះផ្សាយទៅកាន់ Ethereum វានឹងដំណើរការលើអ៊ីនធឺណិត និងដំណើរការបានដរាបណា Ethereum នៅតែមាន។ សូម្បីតែម្ចាស់របស់វាក៏មិនអាចបិទបញ្ចប់វាបានដែរ។ ដោយសារកិច្ចសន្យាឆ្លាតវៃមានដំណើរការដោយស្វ័យប្រវត្តិ ពួកវាមិនរើសអើងអ្នកប្រើប្រាស់ណាមួយឡើយ ហើយតែងតែត្រៀមរួចរាល់សម្រាប់ការប្រើប្រាស់ជានិច្ច។
ឧទាហរណ៍ដ៏ពេញនិយមនៃកិច្ចសន្យាឆ្លាតវៃ គឺកម្មវិធីផ្តល់ប្រាក់កម្ចី ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មវិមជ្ឈការ ធានារ៉ាប់រង ការផ្តល់មូលនិធិជាសហគមន៍ បណ្តាញសង្គម NFTs - ជារួមអ្វីដែលអ្នកអាចគិតដល់។
ជួបជាមួយ Ether រូបិយប័ណ្ណគ្រីបតូរបស់ Ethereum
សកម្មភាពជាច្រើននៅលើបណ្តាញ Ethereum ទាមទារការងារមួយចំនួនដែលត្រូវធ្វើនៅលើកុំព្យូទ័រដែលបានបង្កប់របស់ Ethereum (ដែលគេស្គាល់ថា Ethereum Virtual Machine)។ ការប្រើប្រាស់នេះគឺត្រូវការគិតថ្លៃ។ វាត្រូវបានបង់ថ្លៃសេវាសម្រាប់ការប្រើប្រាស់ជារូបិយប័ណ្ណអេឡិចត្រូនិកដើមរបស់ Ethereum ដែលហៅថា ether (ETH)។ នេះមានន័យថាអ្នកត្រូវការយ៉ាងហោចណាស់ចំនួនតិចតួចនៃ ether ដើម្បីប្រើបណ្តាញ។
Ether ជាឌីជីថលសុទ្ធសាធ ហើយអ្នកអាចផ្ញើវាទៅនរណាម្នាក់គ្រប់ទីកន្លែងក្នុងពិភពលោកភ្លាមៗ។ ការផ្គត់ផ្គង់ ether មិនត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋាភិបាល ឬក្រុមហ៊ុនណាមួយទេ - វាមានភាពវិមជ្ឈការ និងតម្លាភាពទាំងស្រុង។ Ether ត្រូវបានបង្កើតក្នុងលក្ខណៈជាក់លាក់មួយយោងទៅតាមពិធីការ មានតែចំពោះអ្នកពាក់ព័ន្ធដែលធានាសុវត្ថិភាពនៅលើបណ្តាញប៉ុណ្ណោះ។
ការប្រើប្រាស់ថាមពលប្រចាំឆ្នាំគិតជាតេរ៉ាវ៉ាត់ម៉ោង (TWh/yr)
ចុះការប្រើប្រាស់ថាមពលរបស់ Ethereum វិញ?
នៅថ្ងៃទី 15 ខែកញ្ញា ឆ្នាំ 2022 Ethereum បានឆ្លងកាត់ការអាប់ដេត The Merge ដែលបានផ្លាស់ប្តូរ Ethereum ពី proof-of-work ទៅជា proof-of-stake។
The Merge គឺជាការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងដ៏ធំបំផុតរបស់ Ethereum និងកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ថាមពលដែលត្រូវការដើម្បីធានាសុវត្ថិភាពលើបណ្ដាញ Ethereum ត្រឹម 99.95% ហើយធ្វើឱ្យ បណ្តាញកាន់តែសុវត្ថិភាពបន្ថែមទៀត ដោយបញ្ចេញកាបូនតិចជាងមុន។ ឥឡូវនេះ Ethereum គឺជា blockchain ដែលបញ្ចេញកាបូនទាប ស្របពេលដែលបង្កើនសុវត្ថិភាព និងពង្រីកសមត្ថភាពផ្ទុករបស់វា។
ខ្ញុំបានលឺថា crypto កំពុងត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាឧបករណ៍សម្រាប់សកម្មភាពឧក្រិដ្ឋកម្ម។ តើនេះជាការពិតទេ?
បច្ចេកវិទ្យាណាក៏ដោយ ពេលខ្លះវានឹងត្រូវបានប្រើប្រាស់ខុស។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ដោយសារតែប្រតិបត្តិការ Ethereum ទាំងអស់កើតឡើងនៅលើ blockchain បើកចំហ វាច្រើនតែងាយស្រួលសម្រាប់អាជ្ញាធរក្នុងការតាមដានសកម្មភាពខុសច្បាប់ជាងនៅក្នុងប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុប្រពៃណី ដូច្នេះសន្មតថាធ្វើឱ្យ Ethereum ជាជម្រើសមិនសូវទាក់ទាញសម្រាប់អ្នកដែលធ្វើដោយមិនមានការស៊ើបអង្កេត។
Crypto ត្រូវបានប្រើតិចជាងរូបិយប័ណ្ណ fiat សម្រាប់គោលបំណងព្រហ្មទណ្ឌ យោងទៅតាមការរកឃើញសំខាន់ៗនៃរបាយការណ៍ថ្មីៗនេះដោយ Europol ទីភ្នាក់ងារសហភាពអឺរ៉ុបសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអនុវត្តច្បាប់៖
"ការប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណគ្រីបតូសម្រាប់សកម្មភាពខុសច្បាប់ហាក់ដូចជាមានតែចំណែកតូចមួយប៉ុណ្ណោះនៃសេដ្ឋកិច្ចរូបិយប័ណ្ណគ្រីបតូទាំងមូល ហើយវាហាក់ដូចជាមានទំហំតូចជាងចំនួនមូលនិធិខុសច្បាប់ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងហិរញ្ញវត្ថុប្រពៃណី។"
តើអ្វីជាភាពខុសគ្នារវាង Ethereum និង Bitcoin?
បានចាប់ផ្តើមនៅឆ្នាំ 2015, Ethereum បង្កើតដោយផ្អែកតាមភាពច្នៃប្រឌិតរបស់ Bitcoin ជាមួយនឹងភាពខុសគ្នាធំមួយចំនួន។
ទាំងពីរអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកប្រើលុយឌីជីថលដោយគ្មានអ្នកផ្តល់សេវាការទូទាត់ ឬធនាគារ។ ប៉ុន្តែ Ethereum គឺអាចសរសេរជាកម្មវិធីបាន ដូច្នេះអ្នកក៏អាចបង្កើត និងដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់កម្មវិធីវិមជ្ឈការនៅលើបណ្តាញរបស់វាផងដែរ។
Bitcoin អនុញ្ញាតឱ្យយើងផ្ញើសារជាមូលដ្ឋានទៅគ្នាទៅវិញទៅមកអំពីអ្វីដែលយើងគិតថាមានតម្លៃ។ ការបង្កើតតម្លៃដោយគ្មានអាជ្ញាធរ គឺមានឥទ្ធិពលរួចទៅហើយ។ Ethereum បន្ថែមពីលើហ្នឹង៖ ជាជាងគ្រាន់តែសារ អ្នកអាចសរសេរកម្មវិធីទូទៅ ឬកិច្ចសន្យា។ មិនមានដែនកំណត់ចំពោះប្រភេទនៃកិច្ចសន្យាដែលអាចត្រូវបានបង្កើត និងព្រមព្រៀងគ្នានោះទេ ដូច្នេះធ្វើអោយការច្នៃប្រឌិតដ៏អស្ចារ្យកើតឡើងនៅលើបណ្តាញ Ethereum ។
ខណៈដែល Bitcoin គ្រាន់តែជាបណ្តាញទូទាត់ Ethereum គឺដូចជាទីផ្សារនៃសេវាកម្មហិរញ្ញវត្ថុ ហ្គេម បណ្តាញសង្គម និងកម្មវិធីផ្សេងទៀត។
ការអានបន្ថែម
សប្តាហ៍នៅក្នុង Ethereum News - ព្រឹត្តិប័ត្រព័ត៌មានប្រចាំសប្តាហ៍ដែលគ្របដណ្តប់លើការអភិវឌ្ឍន៍សំខាន់ៗនៅទូទាំងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី។
អាតូម, ស្ថាប័ន, Blockchains - ហេតុអ្វីបានជា blockchains សំខាន់?
Kernel ក្តីសុបិន្តរបស់ Ethereum