Regeneratieve Financiën (ReFi)

Wat is ReFi?

Regeneratieve financiën (ReFi) is een set hulpmiddelen en ideeën gebouwd bovenop blockchains, met als doel het creëren van economieën die regeneratief zijn in plaats van extractief of exploitatief. Op termijn putten extractieve systemen de beschikbare bronnen uit en storten ze in elkaar; zonder regeneratieve mechanismen ontbreekt het hen aan veerkracht. ReFi steunt op het principe dat de creatie van geldwaarde losgekoppeld moet worden van de onduurzame extractie van grondstoffen van onze planeet en samenleving.

In plaats daarvan tracht ReFi milieu-, samenlevings- en sociale problemen op te lossen door het creëren van regeneratieve cycli. Deze systemen creëren waarde voor deelnemers en bieden tegelijkertijd voordelen voor ecosystemen en gemeenschappen.

Een van de grondbeginselen van ReFi is het concept van de regeneratieve economie gepionierd door John Fullerton van het Capital Institute(opens in a new tab). Hij stelde acht onderling verbonden principes voor die aan de basis liggen van systemische gezondheid:

ReFi-projecten realiseren deze principes door gebruik te maken van slimme contracten en gedecentraliseerde financiën (DeFi)-applicaties om regeneratieve gedragingen te stimuleren, bijv. herstellen van gedegradeerde ecosystemen, en om grootschalige samenwerking te faciliteren voor wereldwijde problemen zoals klimaatverandering en biodiversiteitsverlies.

ReFi overlapt ook met de gedecentraliseerde wetenschap (DeSci)-beweging, die Ethereum gebruikt als platform om wetenschappelijke kennis te financieren, creëren, evalueren, erkennen, bewaren en verspreiden. DeSci-tools kunnen nuttig worden voor de ontwikkeling van verifieerbare standaarden en werkwijzen voor het implementeren en monitoren van regeneratieve activiteiten, zoals bomen planten, verwijderen van plastic uit de oceaan of herstellen van een gedegradeerd ecosysteem.

Tokenisatie van koolstofkredieten

De vrijwillige koolstofmarkt (VCM)(opens in a new tab) is een mechanisme voor het financieren van projecten die een verifieerbare, positieve impact hebben op koolstofuitstoot, hetzij door huidige emissies te reduceren, of door broeikasgassen die al werden uitgestoten uit de atmosfeer te verwijderen. Deze projecten krijgen een activum genaamd "koolstofkrediet" nadat ze geverifieerd zijn, dat ze kunnen verkopen aan personen en organisaties die klimaatactie willen steunen.

In aanvulling op de VCM zijn er ook verschillende door de overheid opgelegde koolstofmarkten ('nalevingsmarkten') die als doel hebben om een prijs voor koolstof vast te leggen via wetten of reglementen in een bepaalde jurisdictie (bijv. een land of regio), om zo het aanbod van te verstrekken vergunningen te controleren. Nalevingsmarkten stimuleren vervuilers binnen hun jurisdictie om de uitstoot te verminderen, maar zijn niet in staat om broeikasgassen die al werden uitgestoten te verwijderen.

Ondanks hun ontwikkeling in afgelopen decennia blijft de VCM onderhevig aan verschillende problemen:

Zeer gefragmenteerde liquiditeit
Ondoorzichtige transactiemechanismen
Hoge tarieven
Zeer trage handelssnelheid
Gebrek aan schaalbaarheid

Een transitie van de VCM naar de nieuwe op blockchain gebaseerde digitale koolstofmarkt (DCM) biedt een mogelijkheid om de bestaande technologie voor het controleren, verhandelen en opgebruiken van koolstofkredieten te verbeteren. Blockchains maken openbaar verifieerbare data, toegang voor een groot aantal gebruikers en meer liquiditeit mogelijk.

ReFi-projecten gebruiken blockchaintechnologie om veel van de problemen in de traditionele markt te verlichten:

Liquiditeit is geconcentreerd in een klein aantal liquiditeitspools die door iedereen vrij verhandeld kunnen worden. Zowel grote organisaties als individuele gebruikers kunnen deze pools gebruiken zonder zelf te zoeken naar verkopers/kopers, deelnamekosten of registratie vooraf.
Alle transacties worden geregistreerd op openbare blockchains. Het traject dat elk koolstofkrediet aflegt vanwege handelsactiviteiten blijft voor altijd traceerbaar zodra het beschikbaar wordt gemaakt in de DCM.
Transactiesnelheid is bijna ogenblikkelijk. Het verzamelen van grote hoeveelheden koolstofkredieten via gevestigde markten kan dagen of zelfs weken duren, maar in de DCM kan dit in enkele seconden.
Handelsactiviteit vindt plaats zonder tussenpersonen, die hoge kosten aanrekenen. Digitale koolstofkredieten vertegenwoordigen een kostenreductie van 62% in vergelijking met traditionele kredieten(opens in a new tab), volgens de gegevens van een analysebureau.
De DCM is schaalbaar en kan tegemoetkomen aan de vraag van zowel personen als multinationals.

Belangrijkste onderdelen van de DCM

Vier hoofdcomponenten vormen het huidige landschap van de DCM:

Registers zoals Verra(opens in a new tab) en Gold Standard(opens in a new tab) verzekeren dat projecten die koolstofkredieten creëren betrouwbaar zijn. Ze beheren ook de databases waar digitale koolstofkredieten ontstaan en kunnen worden verhandeld of opgebruikt (afgeboekt).

Er is een nieuwe golf van innovatieve projecten die worden gebouwd op blockchains en die proberen om de bestaande bedrijven in deze sector te ontwrichten.

Koolstofbruggen, ook bekend als tokenisers, bieden technologie aan om koolstofkredieten te vertegenwoordgen of te verhandelen van traditionele registers naar de DCM. Noemenswaardige voorbeelden zijn Toucan Protocol(opens in a new tab), C3(opens in a new tab) en Moss.Earth(opens in a new tab).
Geïntegreerde diensten bieden eindgebruikers koolstofvermijdings- en/of -verwijderingskredieten aan zodat ze het milieuvoordeel van een krediet kunnen opeisen en hun steun aan klimaatactie kunnen delen met de wereld.

Sommige, zoals Klima Infinity(opens in a new tab) en Senken(opens in a new tab), bieden een breed scala aan projecten aan die ontwikkeld zijn door externe partijen en uitgegeven worden door erkende standaarden zoals Verra; andere zoals Nori(opens in a new tab) bieden enkel specifieke projecten aan die ontwikkeld zijn volgens hun eigen koolstofkredietstandaard, die ze uitgeven en waarvoor ze hun eigen specifieke marktplaats hebben.

De onderliggende rails en infrastructuur die het opschalen van de impact en de efficiëntie van de hele aanvoerketen van de koolstofmarkt mogelijk maken. KlimaDAO(opens in a new tab) levert liquiditeit als een publiek goed (door iedereen toe te laten om koolstofkredieten te kopen of te verkopen tegen een transparante prijs), stimuleert een verhoogde capaciteit van koolstofmarkten en afboekingen via beloningen, en levert klantvriendelijke, interoperationele tools om toegang te krijgen tot gegevens over, en voor het verwerven en afboeken van, een breed scala aan getokeniseerde koolstofkredieten.

ReFi voorbij koolstofmarkten

Hoewel er momenteel een grote nadruk ligt op koolstofmarkten in het algemeen, en met name op de transitie van de VCM naar de DCM in dit veld, is de term "ReFi" niet strikt beperkt tot koolstof. Naast koolstofkredieten kunnen andere milieuactiva worden ontwikkeld en getokeniseerd, wat betekent dat andere negatieve externaliteiten ook in de basislagen van toekomstige economische systemen ingeprijst kunnen worden. Bovendien kan het regeneratieve aspect van dit economische model worden toegepast op andere domeinen, zoals het financieren van publieke goederen via kwadratische financieringsplatformen zoals Gitcoin(opens in a new tab). Organisaties die gebouwd zijn op het principe van open participatie en eerlijke verdeling van hulpbronnen, geven iedereen de macht om geld door te sluizen naar zowel open-source softwareprojecten, als educatieve, milieu-, en gemeenschapsgedreven projecten.

Door de richting van kapitaal te verschuiven weg van extractieve praktijken naar een regeneratieve stroom, kunnen projecten en bedrijven die sociale, milieu- en gemeenschapsvoordelen leveren - en die er mogelijk niet in slagen om fondsen te verkrijgen via traditionele financiering - een realiteit worden en sneller en op eenvoudigere wijze positieve externaliteiten voor de samenleving verwezelijken. Overgaan op dit model van financiering opent ook de deur naar meer inclusieve economische systemen, waarin mensen uit alle demografische lagen actieve deelnemers kunnen worden en niet enkel passieve waarnemers hoeven te blijven. ReFi biedt een visie van Ethereum als een mechanisme voor het coördineren van actie op existentiële uitdagingen waarmee onze soort en al het leven op aarde mee geconfronteerd worden - als het grondbeginsel van een nieuw economisch paradigme dat een meer inclusieve en duurzame toekomst voor de komende eeuwen mogelijk maakt.