Ethereum araştırmalarının aktif olduğu alanlar
Ethereum'un en önemli güçlerinden biri, aktif bir araştırma ve mühendislik topluluğunun onu sürekli geliştirmesidir. Dünya çapında birçok hevesli ve yetenekli insan Ethereum'daki öne çıkan sorunlara kendilerini adamak ister ancak bu sorunların ne olduğunu bulmak her zaman kolay değildir. Bu sayfa, Ethereum'un kullandığı en son teknolojilere ilişkin kabataslak bir rehberdir ve başlıca aktif araştırma alanlarını ana hatlarıyla açıklar.
Ethereum araştırmaları nasıl işler?
Ethereum araştırması genellikle [Merkeziyetsiz Bilimin (DeSci)] prensiplerini destekler şekilde açık ve şeffaftır (https://hackernoon.com/desci-decentralized-science-as-our-chance-to-recover-the-real-science(opens in a new tab)). Kültürü; örneğin çalıştırılabilir defterler aracılığıyla araştırma araçlarını ve çıktılarını mümkün olduğunca açık ve interaktif hale getimeyi hedefler. Ethereum araştırmaları, yeni fikirlerin geleneksel yayınlarda olduğu gibi tekrar tekrar yapılan incelemelerden sonra toplulukla paylaşılmasından ziyade [ethresear.ch] (https://ethresear.ch/(opens in a new tab)) gibi forumlarda açık olarak tartışılmasıyla hızlı bir şekilde ilerler.
Genel araştırma kaynakları
Spesifik konudan bağımsız olarak, ethresear.ch(opens in a new tab) ve Eth R&D discord kanalında(opens in a new tab) Ethereum araştırmalarıyla ilgili pek çok bilgi mevcuttur. Bunlar, Ethereum araştırmacılarının en güncel fikirleri ve geliştirme fırsatlarını tartıştığı birincil platformlardır.
[DelphiDigital] tarafından Mayıs 2022'de yayınlanan bu rapor (https://members.delphidigital.io/reports/the-hitchhikers-guide-to-ethereum(opens in a new tab)) Ethereum yol haritasıyla ilgili iyi bir özet sunuyor.
Fon Kaynakları
Ethereum araştırmalarında yer alabilir ve bundan gelir elde edebilirsiniz! Mesela Ethereum Foundation yakın zamanda bir [Akademik Hibe Fonlama turu] başlattı. (https://esp.ethereum.foundation/academic-grants(opens in a new tab)). [Ethereum hibeleri sayfasında] (/community/grants/) aktif ve yakında ortaya çıkacak fonlama fırsatlarıyla ilgili bilgiler bulabilirsiniz.
Protokol araştırması
Protokol araştırması, Ethereum'un ana katmanı ile ilgilidir - bunlar düğümlerin nasıl bağlandığı, iletişim kurduğu, takas ettiği, Ethereum verisini depoladığı ve blok zincirin durumu hakkında mutabakata vardığını belirleyen birtakım kurallardır. Protokol araştırması iki üst kategoriye bölünür: mutabakat ve yürütme.
Mutabakat
Mutabakat araştırması, Ethereum'un hisse ispatı mekanizması ile ilgilidir. Bazı örnek mutabakat araştırması konuları şunlardır:
- açıkları tespit etmek ve kapatmak;
- kriptoekonomik güvenliği nicelik açısından belirlemek;
- istemci uygulamalarının güvenliğini veya performansını artırmak;
- ve hafif istemciler geliştirmek.
İleriye dönük araştırmayla birlikte, Ethereum'da önemli gelişmelerin önünü açmak için protokole yuva kesinliği gibi bazı esaslı yeniden tasarım uygulamaları da araştırılıyor. Dahası, fikir birliği istemcileri arasındaki eşler arası ağ oluşumunun verimliliği, güvenliği ve gözlemlenmesi konuları da önemli araştırma konularıdır.
Arka plan okuması
- Hisse ispatına giriş
- Casper-FFG makalesi(opens in a new tab)
- Casper-FFG açıklayıcısı(opens in a new tab)
- Gasper makalesi(opens in a new tab)
Yakın geçmişteki araştırmalar
- Ethresear.ch Mutabakatı(opens in a new tab)
- Kullanılabilirlik/Kesinlik ikilemi(opens in a new tab)
- Tek yuva kesinliği(opens in a new tab)
- Önerici-inşacı ayrımı(opens in a new tab)
Yürütme
Yürütüm katmanı işlemleri yürütmeyle, Ethereum sanal makinesini (EVM) çalıştırmakla ve yürütme yüklerinin oluşturulup fikir birliği katmanına iletilmesiyle ilgilenir. Konu ile ilgili aşağıdakiler dahil birçok aktif araştırma alanı vardır:
- hafif-istemci desteğini geliştirmek;
- gaz limiti araştırmaları;
- yeni veri yapılarını sisteme dahil etmek (ör. Verkle Ağaçları).
Arka plan okuması
Yakın geçmişteki araştırmalar
- Veritabanı optimizasyonları(opens in a new tab)
- Durum sonlanımı(opens in a new tab)
- Durum sonlanımına giden yollar(opens in a new tab)
- Verkle and durum sonlanımı önerisi(opens in a new tab)
- Geçmiş yönetimi(opens in a new tab)
- Verkle Ağaçları(opens in a new tab)
- Veri kullanılabilirlik örneklendirmesi(opens in a new tab)
İstemci Geliştirme
Ethereum istemcileri Ethereum protokolünün uygulamalarıdır. İstemci geliştirme süreci, protokol araştırmalarından elde edilen çıktıları istemcilere entegre ederek hayata geçirir. İstemci geliştirme, spesifik uygulamaları inşa etmekle birlikte istemci özelliklerini de kapsar.
İki yazılımı çalıştırmak için bir Ethereum düğümüne ihtiyaç vardır:
- dedikodu bloklarının, mutabakat mantığının ve blokzincirin başının kaydını tutan bir fikir birliği istemcisi
- Ethereum Sanal Makinesi'ni destekleyen ve akıllı sözleşmeler ile işlemleri yürürlüğe sokan bir yürütüm işlemcisi
Düğümler ve istemciler hakkında daha detaylı bilgi ve güncel istemcilerin bir listesi için buraya düğümler ve istemciler sayfası göz atın. Ayrıca bütün Ethereum güncellemelerinin tarihçesini tarihçe sayfasında bulabilirsiniz.
Yürütüm İstemcileri
- Yürütüm istemcisi spesifikasyonu(opens in a new tab)
- Yürütüm API'si spesifikasyonu(opens in a new tab)
Fikir Birliği İstemcileri
- Fikir birliği istemcisi spesifikasyonu(opens in a new tab)
- İşaret API'si spesifikasyonu(opens in a new tab)
Ölçeklendirme ve performans
Ethereum'un ölçeklendirilmesi, Ethereum araştırmacılarının odaklandığı önemli bir noktadır. Şu andaki yaklaşımlar, işlemlerinin yükünü toplamalara bindirme ve onları veri blob'ları kullanarak olabildiğince masrafsız hale getirmeyi kapsıyor. Ethereum'un ölçeklendirilmesine dair başlangıç seviyesinde bilgileri ölçeklendirme sayfamızda bulabilirsiniz.
Katman 2
Şu anda Ethereum'u ölçeklendiren ve toplu işlemleri Ethereum katman 1'de güvence altına almak için farklı teknikler kullanan birkaç Katman 2 protokolü mevcuttur. Bu, yoğun araştırma ve geliştirme süreçleriyle hızla büyüyen bir konudur.
Arka plan okuması
- Katman 2'ye giriş
- Polynya: Toplamalar, Veri Erişilebilirliği ve modüler zincirler(opens in a new tab)
Yakın geçmişteki araştırmalar
- Arbitrum'un sıralayıcılar için adil sıralaması(opens in a new tab)
- ethresear.ch Katman 2(opens in a new tab)
- Toplama merkezli yol haritası(opens in a new tab)
- L2Beat(opens in a new tab)
Köprüler
Katman 2'nin daha çok araştırma ve geliştirme gerektiren spesifik alanlarından biri, güvenli ve performanslı köprülerdir. Buna, farklı Katman 2'ler ve Katman 1 ile Katman 2 arası köprüler dahildir. Bu, köprülerin bilgisayar korsanlarının sıklıkla hedef aldığı yerler olması nedeniyle özellikle önemli bir araştırma alanıdır.
Arka plan okuması
- Blokzincir köprülerine giriş
- Vitalik'in köprülerle ilgili görüşleri(opens in a new tab)
- Blokzincir köprüleriyle ilgili makale(opens in a new tab)
- Köprülerde kilitli değer(opens in a new tab)
Yakın geçmişteki araştırmalar
Parçalama
Ethereum blokzincirinin parçalanması, gelişim yol haritasının uzun süredir bir parçası olmuştur. Ancak, "Danksharding" gibi yeni ölçeklendirme çözümleri şu anda ön plandadır.
Tam Danksharding'in öncüsü olan ve Proto-Danksharding olarak da bilinen güncelleme, Cancun-Deneb ("Dencun") ağ yükseltmesi ile kullanıma alındı.
Dencun yükseltmesiyle ilgili daha fazla bilgi
Arka plan okuması
- Proto-Danksharding notları(opens in a new tab)
- Bankless'ın Danksharding videosu(opens in a new tab)
- Ethereum Parçalama Araştırma Özeti(opens in a new tab)
- Danksharding (Polynya)(opens in a new tab)
Yakın geçmişteki araştırmalar
- EIP-4844: Proto-Danksharding(opens in a new tab)
- Parçalama ve veri erişilebilirliği örneklemesine dair Vitalik'in yazısı(opens in a new tab)
Donanım
Orta düzeyde bir donanımda düğüm çalıştırmak, Ethereum'un merkeziyetsiz kalabilmesi açısından önemlidir. Bundan dolayı, düğüm çalıştırmak için gereken donanım gerekliliklerini minimize etmeye yönelik aktif araştırmalar önemli bir araştırma alanıdır.
Arka plan okuması
Yakın geçmişteki araştırmalar
Güvenlik
Güvenlik; dolandırıcılık/taciz koruması, cüzdan koruması, donanım koruması, kripto-ekonomik koruması, hata tespiti, uygulama testleri, istemci yazılımcıları ve anahtar yönetimi gibi konuları kapsayan çok geniş bir konudur. Bu alanlardaki bilgilere katkıda bulunmak, ana akım tarafından benimsenmeye yardımcı olur.
Kriptografi ve ZKP
Sıfır bilgili ispatlar (ZKP) ve kriptografi, Ethereum ve uygulamalarına gizlilik ve güvenlik kazandırmak adına kritik öneme sahiptir. Sıfır bilgi, birçok açık araştırma ve geliştirme imkânına sahip, oldukça genç ama hızlı ilerleyen bir alandır. Bazı olasılıklar arasında, Keccak karma algoritmasının(opens in a new tab) daha verimli uygulamalarının geliştirilmesi, şu anda mevcut olandan daha iyi polinom taahhütlerinin bulunması veya ecdsa açık anahtar üretimi ve imza doğrulama devrelerinin maliyetinin düşürülmesi yer alır.
Arka plan okuması
- 0xparc bloğu(opens in a new tab)
- zkp.science(opens in a new tab)
- Zero Knowledge podcast'i(opens in a new tab)
Yakın geçmişteki araştırmalar
- Eliptik eğri kriptografisinde son ilerlemeler(opens in a new tab)
- Ethresear.ch ZK(opens in a new tab)
Cüzdanlar
Ethereum cüzdanları; tarayıcı eklentileri, masaüstü ve mobil uygulamalar veya Ethereum üzerindeki akıllı sözleşmeler olabilir. Tekil kullanıcı anahtar yönetimi ile ilgili risklerin bir kısmını azaltmaya yönelik sosyal kurtarma cüzdanlarına yönelik aktif araştırmalar bulunmaktadır. Cüzdanların gelişimiyle birlikte yeni ortaya çıkan önemli bir araştırma alanı olan alternatif hesap soyutlama biçimleri üzerindeki araştırmalar da sürmektedir.
Arka plan okuması
- Cüzdanlara giriş
- Cüzdan güvenliğine giriş
- ethresear.ch Güvenlik(opens in a new tab)
- EIP-2938 Hesap Soyutlama(opens in a new tab)
- EIP-4337 Hesap Soyutlama(opens in a new tab)
Yakın geçmişteki araştırmalar
- Doğrulama odaklı akıllı sözleşme cüzdanları(opens in a new tab)
- Hesapların geleceği(opens in a new tab)
- EIP-3074 AUTH ve AUTHCALL İşlem Kodları(opens in a new tab)
- Bir EOA adresinde kod yayımlama(opens in a new tab)
Topluluk, eğitim ve sosyal yardım
Ethereum'a yeni kullanıcılar çekmek için yeni eğitim kaynakları ve topluma ulaşma yöntemleri gerekir. Buna blog gönderileri ve makaleler, kitaplar, podcast'ler, meme'ler, eğitim kaynakları, etkinlikler ve topluluk inşa eden, yeni gelenleri hoş karşılayan ve insanları Ethereum ile ilgili bilgilendiren her şey dahil olabilir.
UX/UI
Daha çok kişiyi Ethereum'a başlatmak için ekosistem, UX/UI'yi geliştirmelidir. Bu tasarımcıların ve ürün uzmanlarının, cüzdanların ve uygulamaların tasarımlarını yeniden incelemesini gerektirecektir.
Arkaplan okuması
Yakın geçmişteki araştırmalar
- Web3 Tasarım Discord'u(opens in a new tab)
- Web3 Tasarım İlkeleri(opens in a new tab)
- Ethereum Magicians UX tartışması(opens in a new tab)
Ekonomi
Ethereum'da ekonomi araştırmaları genel olarak iki yaklaşımı kullanır: ekonomik teşviklere dayanan mekanizmaların güvenliğini doğrulamak ("mikroekonomi") ve protokoller, uygulamalar ve kullanıcılar arası değer akışını analiz etmek ("makroekonomi"). Ethereum'un kendi varlığına (ether) ve üzerinde inşa edilmiş jetonlara (örneğin, NFT'ler ve ERC20 jetonları) bağlı olan kompleks kriptoekonomik faktörler bulunmaktadır.
Arka plan okuması
Yakın geçmişteki araştırmalar
- EIP1559'un ampirik analizi(opens in a new tab)
- Dolaşımdaki arz dengesi(opens in a new tab)
- MEV'yi nicelik açısından belirleme: Orman ne kadar karanlık?(opens in a new tab)
Blok alanı ve ağ ücreti piyasaları
Blok alanı piyasaları, son kullanıcı işlemlerinin doğrudan Ethereum (Katman 1) veya köprülenmiş ağlar (örneğin, toplamalar) üzerinden dahil edilmesini düzenler. Ethereum üzerinde, işlemler protokolde EIP-1559 olarak yayınlanmış bulunan ücret piyasasına gönderilirler, bu da zinciri spamdan ve fiyat tıkanıklıklarından korur. İki katmanda da, işlemler Maksimum Çıkarılabilir Değer (MEV) olarak bilinen dışsallıklar ortaya çıkarabilir, bu da bu dışsallıkların elde edilmesi veya yönetilmesi için yeni piyasa yapılarını teşvik eder.
Arka plan okuması
- [Ethereum Blokzinciri için İşlem Ücreti Mekanizması Tasarımı: EIP-1559'a dair bir Ekonomik Analiz] (Tim Roughgarden, 2020)](https://timroughgarden.org/papers/eip1559.pdf(opens in a new tab))
- EIP-1559'un Simülasyonları (Robust Incentives Group)(opens in a new tab)
- Başlangıç prensiplerinden başlayarak toplama ekonomisi(opens in a new tab)
- Flash Boys 2.0: Merkeziyetsiz Borsalarda Önden Koşma Saldırısı, İşlemleri Yeniden Sıralama ve Mutabakat İstikrarsızlığı(opens in a new tab)
Yakın geçmişteki araştırmalar
- Çok boyutlu EIP-1559 video sunumu(opens in a new tab)
- Alanlar arası MEV(opens in a new tab)
- MEV mezatları(opens in a new tab)
Hisse ispatı teşvikleri
Doğrulayıcılar Ethereum'un kendi varlığını (ether) aldatıcı davranışlara karşı teminat olarak kullanırlar. Bunun kriptoekonomik kısmı, ağın ne kadar güvenli olduğunu belirler. İleri düzey doğrulayıcılar, teşvik katmanının inceliklerini kötüye kullanarak açık saldırılar gerçekleştirebilir.
Arka plan okuması
- Ethereum ekonomisinde uzmanlaşma dersi ve ekonomik model(opens in a new tab)
- PoS teşviklerinin simülasyonları (Robust Incentives Group)(opens in a new tab)
Yakın geçmişteki araştırmalar
- Teklif sahibi/oluşturucu ayrımı (PBS) kapsamındaki işlemlerin sansür direncini artırma(opens in a new tab)
- PoS Ethereum'a Üç Saldırı(opens in a new tab)
Likit hisseleme ve türevleri
Likit hisseleme, 32 ETH'den azına sahip olan kullanıcıların DeFi'da kullanılabilen hisselenen ether'i temsil eden bir jeton için ether takaslayarak hisseleme getirisi elde edebilmesini sağlar. Ancak, Ethereum'un güvenliği (ör. merkeziyetsizlik riskleri) üzerindeki etkisi gibi, likit hisseleme ile ilgili teşvik ve piyasa dinamikleri de hâlâ keşfedilmektedir.
Arka plan okuması
- Ethresear.ch likit hisseleme(opens in a new tab)
- Lido: Güvene dayanmayan Ethereum hisselemesine giden yol(opens in a new tab)
- Rocket Pool: Hisseleme protokolü tanıtımı(opens in a new tab)
Yakın geçmişteki araştırmalar
- Lido'dan geri çekimleri işlemek(opens in a new tab)
- Çekim kimlik bilgileri(opens in a new tab)
- Likit Hisseleme Türevlerinin riskleri(opens in a new tab)
Test etme
Resmi doğrulama
Resmi doğrulama, Ethereum'un mutabakat özelliklerinin doğru ve hatasız olduğunu doğrulamak için kod yazmaktır. Spesifikasyonun, bakım ve geliştirme gerektiren ve Python'da yazılmış çalıştırılabilir bir versiyonu da bulunmaktadır. Yapılacak yeni araştırmalar, spesifikasyonun Python uygulamasını iyileştirmeye ve doğruluğu daha etkin bir şekilde doğrulayıp sorunları belirleyebilen araçlar eklenmesine yardımcı olabilir.
Arka plan okuması
Yakın geçmişteki araştırmalar
- Depozito sözleşmesinin resmi doğrulaması(opens in a new tab)
- Beacon zincirinin spesifikasyonunun resmi doğrulaması(opens in a new tab)
Veri bilimi ve analitiği
Ethereum üzerindeki aktiviteler ve ağın sağlığı hakkında detaylı bilgi sunan daha fazla veri analiz aracına ve gösterge paneline ihtiyaç vardır.
Arka plan okuması
Yakın geçmişteki araştırmalar
Uygulamalar ve araçlar
Uygulama katmanı, Ethereum'un ana katmanında işlemleri çözen çeşitli programlardan oluşan bir ekosistemi destekler. Geliştirme ekipleri devamlı biçimde önemli Web2 uygulamalarının birleştirilebilir, izin gerektirmeyen ve sansüre dayanıklı sürümlerini oluşturmak veya tamamen yeni Web3'ye ait konseptler oluşturmak için Ethereum'u kullanmanın yeni yollarını bulmaktadır. Aynı zamanda, Ethereum üzerinde merkeziyetsiz uygulamalar inşa etmeyi daha az karmaşıklaştıran yeni araçlar geliştirilmektedir.
DeFi
Merkeziyetsiz finans (DeFi), Ethereum'un üzerine inşa edilmiş birincil uygulama sınıflarından biridir. DeFi kullanıcıların kripto varlıkları akıllı sözleşmeler aracılığıyla depolayabilecekleri, transfer edebilecekleri, ödünç verebilecekleri, borç alabilecekleri birleştirilebilir "para legoları" oluşturmayı hedeflemektedir. DeFi, hareketli ve sürekli güncellenen bir alandır. Güvenli, verimli ve erişilebilir protokollerin araştırılmasına sürekli ihtiyaç duyulur.
Arka plan okuması
Yakın geçmişteki araştırmalar
- Merkeziyetsiz finans, merkezi mülkiyet?(opens in a new tab)
- Optimism: Bir dolardan küçük işlemlere giden yol(opens in a new tab)
DAO'lar
Ethereum için etkili bir kullanım alanı, DAO'lar aracılığıyla merkeziyetsiz bir biçimde organize olabilme kabiliyetidir. Ethereum üzerindeki DAO'ların kişilerin seçeneklerini geleneksel şirketlerin ve organizasyonların ardına genişleten, minimize güven gerektiren bir koordinasyon aracı olarak gelişmiş yönetişim formlarını yürütmek için nasıl geliştirilebileceği ve kullanılabileceği ile ilgili birçok aktif araştırma bulunmaktadır.
Arka plan okuması
Yakın geçmişteki araştırmalar
Geliştirici araçları
Ethereum geliştiricilerine yönelik araçlar hızla gelişiyor. Bu genel alanda yapılabilecek birçok aktif araştırma ve geliştirme bulunmaktadır.
Arka plan okuması
- Programlama diline göre araçlar
- Geliştirici Çerçeveleri
- Mutabakat geliştirici araçlarının listesi(opens in a new tab)
- Jeton standartları
- CryptoDevHub: EVM Araçları(opens in a new tab)
Yakın geçmişteki araştırmalar
Kâhinler
Kâhinler, zincir dışındaki verileri blokzincire izin gerektirmeyen ve merkeziyetsiz bir şekilde taşır. Bu verileri zincir üstünde alabilmek, merkeziyetsiz uygulamaların dünyadaki varlıklardaki fiyat hareketlilikleri, zincir dışındaki uygulamalardaki olaylar ve hatta hava durumu değişiklikleri gibi gerçek hayattaki olaylara karşı tepki verebilir olmasını sağlar.
Arka plan okuması
Yakın Geçmişteki Araştırmalar
- Blokzincir kâhinlerinin incelenmesi(opens in a new tab)
- Chainlink teknik dokümanı(opens in a new tab)
Uygulama güvenliği
Ethereum'a yönelik saldırılar, genellikle protokolün kendisindeki güvenlik açıklarından ziyade, bağımsız uygulamalardaki güvenlik açıklarından yararlanır. Bilgisayar korsanları ve uygulama geliştiricileri, yeni saldırı ve savunmalar geliştirmek için bir silahlanma yarışına girmiş durumdadır. Bu, uygulamaları saldırılara karşı korumak için her zaman önemli araştırma ve geliştirme faaliyetleri yapılması gerektiği anlamına gelir.
Arka plan okuması
- Wormhole istismar raporu(opens in a new tab)
- Ethereum sözleşme saldırıları sonrası analizlerin listesi(opens in a new tab)
- Rekt Haberleri(opens in a new tab)
Yakın geçmişteki araştırmalar
Teknoloji yığını
Tüm Ethereum teknoloji yığınını merkeziyetsizleştirmek, önemli bir araştırma alanıdır. Ethereum üzerindeki merkeziyetsiz uygulamalar, şu anda bazı merkezi noktalara sahiptir çünkü merkezi araçlar veya altyapılara dayanır.
Arka plan okuması
- Ethereum yığını
- Coinbase: Web3 Yığınına Giriş(opens in a new tab)
- Akıllı sözleşmelere giriş
- Merkeziyetsiz depolamaya giriş