پرش به محتوای اصلی
Change page

پل‌ها

آخرین ویرایش: @sipbikardi(opens in a new tab), ۸ شهریور ۱۴۰۳

با گسترش بلاکچین های L1 و راه حل های مقیاس پذیری L2، در کنار تعداد روزافزون برنامه های غیرمتمرکز که به صورت زنجیره ای متقابل انجام می شوند، نیاز به ارتباطات و جابجایی دارایی ها در میان زنجیره ها به بخشی ضروری از زیرساخت شبکه تبدیل شده است. انواع مختلفی از پل ها برای کمک به این وضعیت وجود دارد.

نیاز به پل ها

پل هایی برای اتصال شبکه های بلاکچین وجود دارند. آنها اتصال و قابلیت همکاری بین بلاکچین ها را امکان‌پذیر می کنند.

بلاکچین ها در محیط های سیلو وجود دارند، به این معنی که هیچ راهی برای تجارت و ارتباط طبیعی با بلاکچین های دیگر وجود ندارد. در نتیجه، در حالی که می تواند فعالیت و نوآوری قابل توجهی در یک اکوسیستم وجود داشته باشد، به دلیل عدم اتصال و قابلیت همکاری با سایر اکوسیستم ها محدود شده است.

پل ها راهی برای ارتباط محیط های بلاکچین ایزوله با یکدیگر ارائه می دهند. آنها یک مسیر حمل و نقل بین بلاکچین ایجاد می کنند که در آن توکن ها، پیام ها، داده های دلخواه و حتی تماس های قرارداد هوشمند می توانند از یک زنجیره به زنجیره دیگر منتقل شوند.

مزایای پل ها

به زبان ساده، پل ها با اجازه دادن به شبکه های بلاکچین برای تبادل داده ها و جابجایی دارایی ها بین آنها، موارد استفاده متعدد را باز می کنند.

بلاکچین ها دارای نقاط قوت، ضعف و رویکردهای منحصر به فردی برای ساخت برنامه های کاربردی هستند (مانند سرعت، توان عملیاتی، هزینه و غیره). پل‌ها به توسعه اکوسیستم رمزنگاری کلی کمک می‌کنند و بلاکچین‌ها را قادر می‌سازند تا از نوآوری‌های یکدیگر استفاده کنند.

برای توسعه دهندگان، پل ها موارد زیر را فعال می کنند:

  • انتقال هر گونه داده، اطلاعات و دارایی در زنجیره ها.
  • باز کردن قفل ویژگی های جدید و موارد استفاده برای پروتکل ها به عنوان پل، فضای طراحی را برای آنچه پروتکل ها می توانند ارائه دهند گسترش می دهند. به عنوان مثال، یک پروتکل برای فارمینگ بهره که در اصل در شبکه اصلی اتریوم مستقر شده است، می‌تواند استخرهای نقدینگی را در تمام زنجیره‌های سازگار با EVM ارائه دهد.
  • فرصتی برای استفاده از نقاط قوت بلاکچین های مختلف. به عنوان مثال، توسعه‌دهندگان می‌توانند از هزینه‌های کمتری که راه‌حل‌های L2 مختلف ارائه می‌کنند، با استقرار دپ‌ های خود در سرتاسر مجموعه‌ها، بهره‌مند شوند، و زنجیره‌های جانبی و کاربران می‌توانند روی آنها پل بزنند.
  • همکاری بین توسعه دهندگان از اکوسیستم های مختلف بلاکچین برای ساخت محصولات جدید.
  • جذب کاربران و جوامع از اکوسیستم های مختلف به برنامه های خود.

پل ها چگونه کار می کنند؟

در حالی که انواع زیادی از طرح های پل(opens in a new tab) وجود دارد، سه راه برای تسهیل انتقال زنجیره ای متقابل دارایی ها برجسته است:

  • قفل و ضرب کردن- دارایی‌ها را در زنجیره مبدا قفل کنید و دارایی‌ها را در زنجیره مقصد ضرب کنید.
  • سوزاندن و ضرب کردن – سوزاندن دارایی ها در زنجیره مبدا و ضرب دارایی ها در زنجیره مقصد.
  • سوآپهای اتمی – دارایی‌های موجود در زنجیره مبدا را با دارایی‌های زنجیره مقصد با طرف دیگر مبادله کنید.

اواع پل ها

پل ها را معمولاً می توان به یکی از سبد های زیر طبقه بندی کرد:

مبادلات قابل تامل

با پل ها، هیچ راه حل کاملی وجود ندارد. در عوض، فقط مبادلاتی برای تحقق یک هدف وجود دارد. توسعه دهندگان و کاربران می توانند پل ها را بر اساس عوامل زیر ارزیابی کنند:

  • امنیت - چه کسی سیستم را تأیید می کند؟ پل هایی که توسط اعتبارسنجهای خارجی ایمن می شوند، معمولاً نسبت به پل هایی که به صورت محلی یا بومی توسط اعتبارسنج های بلاکچین ایمن شده اند، امنیت کمتری دارند.
  • راحتی - چه مدت طول می کشد تا یک تراکنش کامل شود و یک کاربر به چند تراکنش نیاز داشت تا امضا کند؟ برای یک توسعه دهنده، چقدر طول می کشد تا یک پل یکپارچه شود، و این فرآیند چقدر پیچیده است؟
  • اتصال - زنجیره‌های مختلف مقصد که یک پل می‌تواند به یکدیگر متصل کند (به عنوان مثال، زنجیره‌های جانبی، سایر بلاک‌چین‌های لایه 1 و غیره) چیست و ادغام یک بلاکچین جدید چقدر سخت است؟
  • قابلیت انتقال داده‌های پیچیده‌تر – آیا پل می‌تواند انتقال پیام‌ها و داده‌های دلخواه پیچیده‌تر را در زنجیره‌ها فعال کند یا فقط از انتقال دارایی‌های بین زنجیره‌ای پشتیبانی می‌کند؟
  • مقرون به صرفه بودن - هزینه انتقال دارایی ها در بین زنجیره ها از طریق یک پل چقدر است؟ به طور معمول، پل ها بسته به هزینه های گس و نقدینگی مسیرهای خاص، هزینه ثابت یا متغیری را دریافت می کنند. همچنین ارزیابی مقرون به صرفه بودن یک پل بر اساس سرمایه مورد نیاز برای اطمینان از امنیت آن بسیار مهم است.

در سطح بالا، پل ها را می توان به عنوان قابل اعتماد و غیر قابل اعتماد طبقه بندی کرد.

  • قابل اعتماد– پل های قابل اعتماد به صورت خارجی تأیید می شوند. آن‌ها از مجموعه‌ای خارجی از تأییدکننده‌ها (فدراسیون‌هایی با سیستم‌های محاسباتی چندگانه، چند حزبی، شبکه اوراکل) برای ارسال داده‌ها در زنجیره‌ها استفاده می‌کنند. در نتیجه، آنها می توانند اتصال عالی را ارائه دهند و امکان ارسال پیام کاملاً تعمیم یافته را از طریق زنجیره ها فراهم کنند. آنها همچنین تمایل دارند با سرعت و مقرون به صرفه عملکرد خوبی داشته باشند. این به قیمت امنیت تمام می شود، زیرا کاربران باید به امنیت پل اتکا کنند.
  • غیر قابل اعتماد – این پل‌ها برای انتقال پیام‌ها و توکن ها، به بلاکچین هایی که وصل می‌کنند و اعتبارسنج‌های آنها متکی هستند. آنها «عیر قابل اعتماد» هستند زیرا فرضیات اعتماد جدیدی را اضافه نمی کنند (علاوه بر بلاکچین). در نتیجه، پل‌های غیرقابل اعتماد نسبت به پل‌های قابل اعتماد از امنیت بیشتری برخوردار هستند.

برای ارزیابی پل‌های غیرقابل اعتماد بر اساس عوامل دیگر، باید آن‌ها را به پل‌های انتقال پیام عمومی و شبکه‌های نقدینگی تقسیم کنیم.

  • پل های ارسال پیام عمومی – این پل ها از نظر امنیت و توانایی انتقال داده های پیچیده تر در زنجیره ها عالی هستند. به طور معمول، آنها همچنین از نظر مقرون به صرفه بودن خوب هستند. با این حال، این نقاط قوت عموماً با کاهش اتصال برای پل‌های کلاینت سبک (مثلاً IBC) و معایب سرعت برای پل‌های خوش‌بینانه (مثلاً: Nomad) است که از اثبات تقلب استفاده می‌کنند.
  • شبکه‌های نقدینگی - این پل‌ها از مبادله اتمی برای انتقال دارایی‌ها استفاده می‌کنند و سیستم‌های تأیید شده محلی هستند (یعنی از اعتبارسنج های بلاکچین برای تأیید تراکنش‌ها استفاده می‌کنند). در نتیجه، از نظر امنیت و سرعت برتری دارند. علاوه بر این، نسبتاً مقرون به صرفه در نظر گرفته می شوند و اتصال خوبی را ارائه می دهند. با این حال، ایراد اصلی ناتوانی آنها در انتقال داده های پیچیده تر است - زیرا از ارسال پیام زنجیره ای پشتیبانی نمی کنند.

خطر استفاده از پلها

پل ها سه مورد از بزرگترین هک ها در دیفای(opens in a new tab) را تشکیل می دهند و هنوز در مراحل اولیه توسعه است. استفاده از هر پل خطرات زیر را به همراه دارد:

  • خطر قرارداد هوشمند - در حالی که بسیاری از پل‌ها با موفقیت ممیزی را پشت سر گذاشته‌اند، تنها یک نقص در قرارداد هوشمند لازم است تا دارایی‌ها در معرض هک قرار گیرند (مثلاً: پل Wormhole سولانا(opens in a new tab)).
  • ریسک‌های مالی سیستمی - بسیاری از پل‌ها از دارایی‌های رپ شده برای ضرب کردن نسخه‌های متعارف دارایی اصلی در یک زنجیره جدید استفاده می‌کنند. این امر اکوسیستم را در معرض خطر سیستماتیک قرار می دهد، زیرا شاهد بهره برداری از نسخه های رپ شده توکن ها بودیم.
  • خطر طرف مقابل - برخی از پل‌ها از طراحی قابل اعتمادی استفاده می‌کنند که کاربران را ملزم می‌کند بر این فرض تکیه کنند که اعتبارسنج ها برای سرقت وجوه کاربران تبانی نمی‌کنند. نیاز کاربران به اعتماد به این بازیگران طرف ثالث، آنها را در معرض خطراتی مانند راگ پول، سانسور و سایر فعالیت‌های مخرب قرار می‌دهد.
  • مسئله‌های باز - با توجه به اینکه پل ها در مراحل اولیه توسعه هستند، سوالات بی پاسخ بسیاری در رابطه با نحوه عملکرد پل ها در شرایط مختلف بازار وجود دارد. مانند زمان ازدحام شبکه و در طول رویدادهای پیش بینی نشده مانند حملات در سطح شبکه یا رول‌بک‌های حالت. این عدم قطعیت خطرات خاصی را به همراه دارد که درجه آن هنوز مشخص نیست.

چگونه dapp ها می توانند از پل ها استفاده کنند؟

در اینجا چند برنامه کاربردی وجود دارد که توسعه دهندگان می توانند در مورد پل ها و استفاده از زنجیره متقابل dapp خود در نظر بگیرند:

یکپارچه سازی پل ها

برای توسعه دهندگان، راه های زیادی برای اضافه کردن پشتیبانی برای پل ها وجود دارد:

  1. ساختن پل خودتان - ساختن پل ایمن و قابل اعتماد آسان نیست، به خصوص اگر مسیری را انتخاب کنید که اعتماد به حداقل برسد. علاوه بر این، به سالها تجربه و تخصص فنی مرتبط با مطالعات مقیاس پذیری و قابلیت همکاری نیاز دارد. علاوه بر این، به یک تیم عملی برای حفظ یک پل و جذب نقدینگی کافی برای امکان‌پذیر کردن آن نیاز دارد.

  2. نمایش چندین گزینه پل به کاربران - بسیاری از دپ ها از کاربران می‌خواهند توکن بومی خود را داشته باشند تا با آنها تعامل داشته باشند. برای اینکه کاربران بتوانند به توکن های خود دسترسی داشته باشند، گزینه های پل متفاوتی را در وب سایت خود ارائه می دهند. با این حال، این روش یک راه حل سریع برای این مشکل است، زیرا کاربر را از رابط dapp دور می کند و همچنان نیاز به تعامل با دیگر dapp ها و پل ها دارد. این یک تجربه حضوری دست و پا گیر با دامنه افزایش اشتباهات است.

  3. یکپارچه سازی یک پل – این راه حل نیازی به ارسال کاربران به پل خارجی و رابط های DEX ندارد. این به dapp ها اجازه می دهد تا تجربه ورود کاربر را بهبود بخشند. با این حال، این رویکرد دارای محدودیت هایی است:

    • ارزیابی و نگهداری پل ها سخت و زمان بر است.
    • انتخاب یک پل یک نقطه شکست و وابستگی ایجاد می کند.
    • دپ، با قابلیت های پل محدود می شود.
    • پل ها به تنهایی ممکن است کافی نباشند. Dapp ها ممکن است برای ارائه عملکردهای بیشتری مانند تبادل زنجیره ای به DEX نیاز داشته باشند.

  4. یکپارچه سازی چندین پل – این راه حل بسیاری از مشکلات مربوط به یکپارچه سازی یک پل را حل می کند. با این حال، محدودیت‌هایی نیز دارد، زیرا یکپارچه‌سازی پل‌های متعدد منابع را مصرف می‌کند و هزینه‌های فنی و ارتباطی را برای توسعه‌دهندگان ایجاد می‌کند – کمیاب‌ترین منبع در دنیای رمزارز.

  5. یکپارچه سازی یک پل جمع کننده – گزینه دیگر برای dapp ها یکپارچه سازی راه حل تجمیع پل است که به آنها امکان دسترسی به پل های متعدد را می دهد. جمع‌کننده‌های پل، نقاط قوت همه پل‌ها را به ارث می‌برند و بنابراین با قابلیت‌های هیچ پل محدود نمی‌شوند. نکته قابل توجه، جمع‌کننده‌های پل معمولاً ادغام‌های پل را حفظ می‌کنند، که باعث می‌شود دپ از دردسر ماندن در بالای جنبه‌های فنی و عملیاتی یکپارچه‌سازی پل نجات یابد.

همانطور که گفته شد، جمع کننده های پل نیز محدودیت های خود را دارند. به عنوان مثال، در حالی که آنها می توانند گزینه های پل بیشتری را ارائه دهند، پل های بسیار بیشتری به غیر از پلتفرم های ارائه شده در پلت فرم جمع کننده معمولاً در بازار موجود است. علاوه بر این، درست مانند پل‌ها، جمع‌کننده‌های پل نیز در معرض خطرات قرارداد هوشمند و فناوری هستند (قراردادهای هوشمند بیشتر = خطرات بیشتر).

اگر یک dapp مسیر ادغام یک پل یا یک تجمیع کننده را طی کند، گزینه های مختلفی بر اساس عمق ادغام وجود دارد. به عنوان مثال، اگر این فقط یک ادغام جلویی برای بهبود تجربه ورود کاربر باشد، یک dapp ویجت را ادغام می کند. با این حال، اگر ادغام برای کاوش استراتژی‌های بین زنجیره‌ای متقابل عمیق‌تر مانند سهامگذاری، ییلد فارمینگ و غیره باشد، دپ اقدام به ادغام SDK یا API می‌کند.

استقرار یک dapp در چندین زنجیره

To deploy a dapp on multiple chains, developers can use development platforms like Alchemy(opens in a new tab), Hardhat(opens in a new tab), Moralis(opens in a new tab), etc. به طور معمول، این پلتفرم‌ها با پلاگین‌های قابل ترکیبی عرضه می‌شوند که می‌توانند dapp‌ها را قادر به انجام فعالیت بین زنجیره‌ای کنند. به عنوان مثال، توسعه دهندگان می توانند از یک پراکسی استقرار قطعی ارائه شده توسط افزونه hardhat-deploy(opens in a new tab) استفاده کنند.

مثال ها:

نظارت بر فعالیت قرارداد در سراسر زنجیره

برای نظارت بر فعالیت قرارداد بین زنجیره‌ای، توسعه‌دهندگان می‌توانند از زیرگراف‌ها و پلتفرم‌های توسعه‌دهنده مانند Tenderly برای مشاهده قراردادهای هوشمند در زمان واقعی استفاده کنند. چنین پلتفرم‌هایی همچنین دارای ابزارهایی هستند که عملکرد نظارت بیشتری بر داده‌ها را برای فعالیت‌های زنجیره‌ای متقابل ارائه می‌کنند، مانند بررسی رویدادهای منتشر شده توسط قراردادها(opens in a new tab) و غیره.

ابزارها

بیشتر بخوانید

همچنین، اینجا بعضی تعاریف پرمعنی از James Prestwich(opens in a new tab) وجود دارد که می‌توانند به درک عمیق‌تر از پلها کمک کنند:

آیا این مقاله مفید بود؟